Không phải Google, TikTok dần trở thành nền tảng tìm kiếm ưa chuộng của thế hệ Z

1. Sự trỗi dậy mạnh mẽ của Tiktok đối với giới trẻ

Dù sinh sau đẻ muộn, nhưng Tiktok ngày càng chứng minh được vị thế trong lòng các “thượng đế” genZ. Báo cáo “The Connected Consumer quý II/2024” của Decision Lab cho thấy TikTok đã đạt được mức độ phổ biến được dẫn dắt bởi Gen Z, với tỉ lệ 22%, vượt qua cả YouTube (15%) và chỉ xếp sau Facebook (40%). Ngược lại, với GenY, TikTok chỉ chiếm 9%, thấp hơn nhiều so với Facebook (38%) và Zalo (30%). Những con số cách biệt này cho thấy TikTok đang đang dần trở nên quan trọng, phổ biến hơn đối với Gen Z khi so với GenY – nơi các nền tảng truyền thống vẫn chiếm ưu thế.

Trong một cuộc phỏng vấn định tính (FGD) của Mibrand Việt Nam thực hiện với 3 nhóm Gen Z: Nhóm học sinh (15-17 tuổi), Nhóm sinh viên (18-22 tuổi), và Nhóm đi làm (23-27 tuổi). Kết quả thu được từ phỏng vấn cho thấy thói quen sử dụng mạng xã hội của các nhóm này rất khác nhau, nhưng có một điểm chung nổi bật: TikTok đang là nền tảng phổ biến nhất, đặc biệt là trong nhóm học sinh cấp 3.

Khi được hỏi “Đâu là kênh truyền thông, mạng xã hội thường sử dụng của bạn?”, nhóm Học sinh cho biết họ dùng TikTok cho mọi mục đích: từ tìm kiếm thông tin, học tập, giải trí, mua sắm, xem review, cho đến việc kiếm tiền. Top 3 kênh truyền thông mà nhóm học sinh (15-17 tuổi) ưa chuộng là TikTok, Threads, và các ứng dụng chỉnh sửa ảnh/video như Xingtu và Capcut, bên cạnh các nền tảng khác như Discord và Locket.

Khác với nhóm học sinh, hai nhóm Sinh viên và Người đi làm có xu hướng sử dụng mạng xã hội khác biệt. Các nền tảng được ưu tiên lần lượt là Facebook, Instagram, TikTok, và Threads. Ngoài ra, các nền tảng truyền thống như YouTube, Zalo, LinkedIn, và Reddit cũng được sử dụng phổ biến trong hai nhóm này. Tựu chung, Tiktok vẫn là một trong những sự lựa chọn hàng đầu trong xu hướng sử dụng mạng xã hội của người trẻ.

2. Tiktok trở thành kênh tìm kiếm thông tin hàng đầu được genZ tin yêu

Ở thế hệ gen X và Millennial, “Google” đã trở thành một động từ chỉ việc tìm kiếm. Nhưng với genZ, Google đã không còn là ưu tiên số 1 để giải quyết nhu cầu tìm kiếm thông tin của nhóm đối tượng này. Chính “gã khổng lồ” công nghệ này cũng phải thừa nhận sự trỗi dậy của các nền tảng mạng xã hội trong lĩnh vực tìm kiếm. 

Theo thông tin từ Prabhakar Raghavan, một Phó Chủ tịch cấp cao tại Google, gần 40% người trẻ hiện nay đang sử dụng TikTok hoặc Instagram để tìm kiếm thông tin thay vì Google. Vào tháng 7 năm 2022, Raghavan đã chia sẻ rằng thế hệ Gen Z đã xác nhận xu hướng này, cho biết họ ưa chuộng tính trực quan của kết quả tìm kiếm trên TikTok. Trong một bài phát biểu của mình, Raghavan cũng đã nhắc đến một trường hợp phổ biến: tìm kiếm địa điểm ăn trưa trên TikTok. Trong khi các thế hệ lớn tuổi hơn có xu hướng sử dụng Google Search, Google Maps để tìm nhà hàng gần đó, thì Gen Z lại lựa chọn TikTok để có được những đề xuất nhanh chóng và trực tiếp.

TikTok cũng dần thay thế Google trong việc tìm kiếm thông tin sản phẩm trước khi mua. Hành trình mua sắm của Gen Z từ giai đoạn Nhận biết (Awareness), Cân nhắc (Consideration) đến Mua hàng (Purchasing) thường được thúc đẩy bởi các video review từ KOLs/KOCs và các chương trình livestream giảm giá như Mega Sale hoặc Affiliate. Đặc biệt, nhóm sinh viên (18-22 tuổi) chỉ cân nhắc mua hàng khi đã thấy quảng cáo đủ nhiều hoặc nhận được review từ người quen thân. Xu hướng này cho thấy rằng TikTok giờ đã không dừng lại ở một kênh giải trí mà còn là một công cụ tìm kiếm thông tin và thúc đẩy hành vi mua sắm của thế hệ GenZ

3. Tại sao Tiktok trở thành “Google” mới của genZ?

Sự phổ biến của TikTok như một công cụ tìm kiếm thông tin được lý giải bởi một số yếu tố chính. Là một thế hệ lớn lên cùng internet, genZ dành một sự yêu thích đặc biệt với các nội dung ngắn, trực quan và dễ tiếp thu. Do vậy, thay vì sử dụng Google để tra cứu các bài viết dài dòng, genZ ưa chuộng Tiktok hơn bởi tính năng video ngắn giúp họ nhanh chóng nắm bắt thông tin nhanh chóng và hiệu quả.

Bên cạnh đó, TikTok thúc đẩy trải nghiệm tương tác cao, mang tính cá nhân hóa dựa trên sở thích của người dùng. Thuật toán của TikTok giúp tạo ra các nội dung phù hợp với nhu cầu và thói quen của từng người dùng - điều mà các công cụ tìm kiếm truyền thống khó có thể đáp ứng. Ngoài ra, người dùng có thể dễ dàng tham gia vào các cuộc thảo luận, hỏi đáp và chia sẻ ý kiến. Việc có cơ hội tương tác tích cực và tự do bày tỏ quan điểm cũng là một điểm khiến genZ dành nhiều cảm tình cho Tiktok hơn.

Những video ngắn gọn, súc tích và dễ tiếp thu trên Tiktok giúp người dùng nhanh chóng nắm bắt thông tin mà không cần phải dành quá nhiều thời gian. Đây là một điểm cộng tương đối lớn khi so sánh với nội dung tìm kiếm trả bằng văn bản dài dòng của các nền tảng tìm kiếm truyền thống

Cùng với làn sóng mua sắm trực tiếp trên TikTok Shop và các tính năng mua sắm qua livestream, hành trình tiêu dùng của Gen Z giờ đây được tích hợp toàn diện trên nền tảng này – từ tìm kiếm thông tin đến mua sắm sản phẩm đến so sánh review, bỏ giỏ hàng và quyết định “chốt deal”. TikTok đang hướng đến một hệ sinh thái giải trí và mua sắm, nhằm tạo ra một nền tảng đa dạng cho nhiều hoạt động – từ làm việc đến giải trí và kiếm tiền. Tầm nhìn này phù hợp với xu hướng của thời đại nói chung và của TikTok nói riêng, kết hợp tương tác xã hội với thương mại.

4. Xu hướng mới của tương lai: Tìm kiếm thông tin trên các nền tảng AI

Nếu như 20 năm trước, “Google” được Merriam-Webster đưa vào từ điển với ý nghĩa “tìm thông tin trên internet” và gọi nó với cái tên “gối đầu giường” của người dùng internet khi muốn tìm kiếm thông tin. Thế nhưng, trong thời gian tới, mọi chuyện có thể sẽ khác. Mặc dù TikTok hiện đang trở thành kênh tìm kiếm thông tin hàng đầu đối với Gen Z, song xu hướng tìm kiếm thông tin trên nền tảng AI cũng đang dần nổi lên với nhiều tiềm năng mạnh mẽ. OpenAI đã giới thiệu công cụ Search GPT – một phiên bản kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo (AI) và thông tin từ web, hứa hẹn sẽ thay đổi cách mọi người tìm kiếm thông tin. Ngoài ra còn có Chat GPT, Microsoft Copilot, Gemini… và rất nhiều ứng dụng tìm kiếm tích hợp AI khác đang cạnh tranh gay gắt theo xu hướng mới này.

Cũng theo khảo sát của Mibrand, sử dụng công cụ AI đang trở thành xu hướng được hai nhóm Sinh viên (18-22 tuổi) và Người đi làm (23-27 tuổi) lựa chọn để tìm kiếm thông tin về học tập và công việc. Điều này đã giúp mang đến những thông tin chắt lọc và chính xác hơn, lại tiết kiệm thời gian tìm kiếm cho người dùng. Thêm vào đó, các nền tảng như Linkedin, Reddit cũng trở thành nơi được Gen Z thường xuyên tìm kiếm lời khuyên cho các vấn đề trong cuộc sống.

Trong tương lai gần, sự kết hợp giữa TikTok và các công cụ AI có thể định hình lại hoàn toàn cách thế hệ Gen Z tiếp cận thông tin, mở ra kỷ nguyên mới cho việc tìm kiếm trực tuyến và tiêu thụ nội dung số.

>>> Đọc thêm: Khám phá xu hướng tiêu dùng của Gen Z trong năm 2024

Lời kết:

Có thể nói, TikTok ngày càng chứng tỏ mình là một nền tảng tìm kiếm hàng đầu đối với thế hệ Gen Z, chiều lòng các “thượng đế” với đầy đủ các tính năng ưu việt như: nội dung ngắn gọn, trực quan, dễ tiếp cận và khả năng cá nhân hóa trải nghiệm người dùng. Trong bối cảnh xu hướng sử dụng các nền tảng AI ngày càng phát triển, các công cụ tìm kiếm tích hợp trí tuệ nhân tạo sẽ mang lại giải pháp tìm kiếm tối ưu, nhanh chóng và chính xác hơn, từ đó định hình lại cách thức genZ và người dùng toàn cầu tiếp cận thông tin trong kỷ nguyên số.