Tổng quan ngành F&B: hành vi người tiêu dùng Việt Nam 2021

Theo nghiên cứu, thị trường F&B Việt Nam 2021 có 20% ngân sách chi tiêu hàng tháng của hộ gia đình Việt Nam là dành cho ăn uống. Thị trường thực phẩm và thức uống không cồn được dự báo sẽ tăng trưởng 11,6% trong giai đoạn 2018-2021 và đạt giá trị 40 tỷ USD vào năm 2021 (Business Monitor International Ltd).

Với 33 triệu người thuộc tầng lớp trung lưu và khá giả vào năm 2020 (tương đương 1/4 dân số). Tổng quan thị trường F&B tại Việt Nam hứa hẹn sẽ bùng nổ trong thời gian tới theo Boston Consulting Group (BCG). Ngoài ra, thu nhập của nhóm dân số này được dự báo sẽ tăng từ 6.000 USD lên ít nhất 15.000 USD vào năm 2035 và sẽ tăng gấp đôi vào năm 2050 (theo PWC).

20% ngân sách chi tiêu hàng tháng của hộ gia đình Việt Nam là dành cho ăn uống. Với tỷ trọng như vậy, thị trường thực phẩm và đồ uống không cồn được dự báo sẽ tăng trưởng 11,6% (giai đoạn 2018-2021), đạt 40 tỷ USD vào năm 2021 (Business Monitor International Ltd). So với các ngành khác, con số này gần bằng tốc độ tăng của đồ uống có cồn và thuốc lá (11,7%), và cao hơn ngành sữa (9%).

>>> Xem thêm: FMCG là gì?

Người Việt chi bao nhiêu cho việc đi ăn ngoài?

Ăn uống đang trở thành một phần thiết yếu của cuộc sống hiện đại do nhu cầu giao tiếp và gặp gỡ ngày càng tăng. Theo báo cáo của Decision Lab, chỉ tính riêng trong quý II/2016, số lượng người Việt Nam (không kể đến trẻ em) đến nhà hàng tại 3 thành phố chính (TP HCM, Hà Nội, Đà Nẵng) đạt 340 triệu người, tương đương 1,1 tỷ USD trong doanh thu/quý.

Báo cáo tổng quan thị trường f&b 2020, số tiền mà người tiêu dùng Việt Nam chi cho thực phẩm và đồ uống bên ngoài tùy thuộc vào nơi họ sống. Theo thống kê của Decision Lab, số tiền trung bình chi cho một bữa ăn của người tiêu dùng ở ba thành phố lớn là:

1. Hà Nội: 80.327 đồng

2. Thành phố Hồ Chí Minh: 69.599 đồng

3. Đà Nẵng: 65.526 đồng

Ngoài ra, các lựa chọn vị trí khác nhau cũng dẫn đến các mức ngân sách khác nhau đáng kể:

1. Nhà hàng sang trọng với đầy đủ các dịch vụ (Thai Express, Al Fresco, Gogi, ManWah, ...): 265.000 VNĐ

2. Khách sạn (3 sao): 216.000 VNĐ

3. Quầy rượu, bia: 193.000 đồng

4. Quán bình dân: 84.000 đồng

5. Nhà hàng ăn nhanh: 72.000 đồng

6. Cửa hàng tiện lợi: 50.000 đồng

7. Căng tin: 40.000đ

8. Các quán ăn đường phố: 35.000 đồng

Ngoài ra, một báo cáo khác chỉ ra rằng giới trẻ Việt Nam có xu hướng chi khoảng 80 - 120 USD/tháng cho các món ăn vặt như xôi, ngô chiên, trà sữa và cà phê tại khu vực sinh sống của họ (Rama, 2018).

Chia sẻ các loại hình ăn uống khác nhau

Hai loại hình chiếm tỷ trọng lớn nhất cả về khách hàng và doanh thu theo báo cáo ngành f&b 2020 là nhà hàng phục vụ trọn gói và nhà hàng phục vụ nhanh.

Sự khác biệt giữa hai loại nhà hàng này là: loại thứ nhất tương ứng với các mô hình nhà hàng điển hình, nơi khách hàng được phục vụ tại bàn (có thể là sang trọng hoặc trung bình), trong khi loại thứ hai đề xuất khách tự phục vụ, chủ yếu là tiệm bánh, quán cà phê hoặc nhà hàng thức ăn nhanh. .

Tỷ trọng của hai mảng này xấp xỉ nhau và đóng góp 72% tổng doanh thu thực phẩm.

28% còn lại thuộc về các cửa hàng thức ăn đường phố (11%), cửa hàng tiện lợi, căng tin, đồ uống có cồn và quán bar khách sạn. Mặc dù Việt Nam nổi tiếng với ẩm thực đường phố, nhưng phân khúc này chỉ chiếm 11% tổng lượng tiêu thụ thực phẩm (bên ngoài) của cả nước.

>> Xem thêm: Doanh nghiệp F&B đã áp dụng các chiến dịch marketing để online hóa cửa hàng ăn uống của mình như thế nào?

Những đối tượng nào thường đi ăn ngoài và mối quan tâm của họ là gì?

Thị trường f&b việt nam 2021, Nam giới đi ăn ở ngoài phổ biến hơn phụ nữ bởi phụ nữ thường là nhóm người thích các bữa ăn tại nhà, tiết kiệm và hợp vệ sinh. Trong đó, nhóm tuổi từ 15-35 chiếm phần lớn thực khách, và 3/4 lượt đến nhà hàng thuộc phân khúc thu nhập C và D (7,5 - 30 triệu đồng/tháng).

Mặc dù nhận thức rất cao về vấn đề an toàn thực phẩm so với các nước trong khu vực nhưng người tiêu dùng Việt Nam chưa thực sự quan tâm đến yếu tố này. Chỉ có 5% người dùng chọn địa điểm tốt cho sức khỏe của mình. 50% đánh giá cao sự thoải mái và thiết thực (chẳng hạn như thức ăn có ngon, hợp khẩu vị hay không) trong khi 45% còn lại quan tâm đến các dịch vụ và ưu đãi (chào đón khi bước vào, phục vụ trên bàn, v.v.).

Nguyên nhân là do người Việt Nam quan niệm đi ăn là để thưởng thức, tụ tập, giải trí và “hiếm khi họ lo lắng về các yếu tố thực phẩm lành mạnh. Ngoài ra, người Việt cũng tin rằng họ không thể mong đợi điều này ở các cửa hàng thức ăn đường phố nhỏ.

Trong những năm gần đây, với sự nở rộ của các chuỗi nhà hàng phong cách phương Tây, ẩm thực nước ngoài ngày càng trở nên phổ biến với người tiêu dùng Việt Nam. Trong năm 2016, khoảng 7% các bữa ăn bên ngoài giảm xuống các nhà hàng kiểu phương Tây. Tuy nhiên, tần suất đến nhà hàng Tây vẫn được đánh giá là khá thấp.

Người tiêu dùng đến đây chủ yếu để chiêu đãi người thân hoặc bạn bè, đối tác, kỷ niệm các dịp quan trọng hoặc tìm cảm giác mới lạ so với trải nghiệm tại các nhà hàng châu Á. Ngược lại, tần suất đến nhà hàng/quán bar truyền thống cao hơn nhiều (53%) và đi kèm với những động cơ đơn giản hơn như địa điểm gần, không muốn nấu ăn, hoặc đơn giản vì thiếu nguyên liệu nấu ăn ở nhà.

>>> Có thể bạn quan tâm: F&B là gì? 8 chiến lược Marketing giúp thương hiệu ngành F&B bứt phá

Người Việt thích ăn gì?

Theo báo cáo ngành f&b 2021 mới nhất hiện nay, người trưởng thành Việt Nam tiêu thụ chất đạm nhiều nhất (39%) (ví dụ: thịt, pate, hải sản, trứng), sau đó là carbohydrate (35%) (ví dụ: cơm, mì, bánh mì, bánh ngọt) khi đi ăn ngoài. Thực phẩm phương Tây chỉ chiếm 6% lượng tiêu thụ, tương đương với các món tráng miệng.

Ngược lại, trẻ em Việt Nam tiêu thụ thức ăn phương Tây nhiều gấp đôi trong khi tỷ lệ chất đạm và chất bột đường mà chúng hấp thụ không khác nhiều so với người lớn.

Đối với đồ uống bên ngoài, người Việt Nam trưởng thành (thống kê chung của cả hai giới) thích bia (22%), tiếp theo là nước trái cây (14%) và cà phê (13%).

Tuy nhiên, tách biệt hai giới sẽ cho thấy sự khác biệt rõ ràng: trong khi 29% nam giới tiêu thụ bia, phụ nữ uống nước trái cây (21%), sinh tố (14%) và sữa (13%). Trẻ em Việt Nam hầu như không có sự khác biệt giữa hai giới, với khoảng 30% uống sữa, 21% nước trái cây và 20% nước ngọt có ga.

Thống kê của Q&Me về tần suất người tiêu dùng Việt Nam sử dụng trà sữa và cà phê cho thấy người trưởng thành (trên 30 tuổi) thường xuyên lui tới quán cà phê (chủ yếu là 2-3 lần / tuần) trong khi giới trẻ (18-30 tuổi) thích quán trà sữa hơn.

Covid-19 và Hành vi mua hàng trực tuyến của người Việt

Hơn một năm covid-19 đã trôi qua và hiện tại tình hình dịch bệnh vẫn đang diễn biến rất phức tạp với đợt bùng phát dịch thứ 3, thứ 4. Tất cả đã phủ một bóng đen u ám trên thị trường F&B 2021 tại Việt Nam với câu hỏi bao giờ tình hình dịch bệnh mới chấm dứt vẫn đang còn bỏ ngỏ. Tính từ 2020 đến đầu năm 2021, rất nhiều nhà hàng, dịch vụ ăn uống, quán cà phê,... phải đóng cửa cùng với các chỉ thị hạn chế tiếp xúc, chỉ bán mang về hoặc yêu cầu đóng cửa không thời hạn để đảm bảo an toàn và phòng tránh dịch bệnh.

Không những thế, covid-19 cũng tác động trực tiếp làm thay đổi hành vi, thói quen ăn uống của các khách hàng Việt.  Thay vì trải nghiệm thực tế như món ăn, vị trí và không gian... thì mức độ an toàn được ưu tiên hơn bao giờ hết. Để sống chung với tình hình dịch bệnh hoặc phải đóng cửa. Các chủ nhà hàng, doanh nghiệp F&B phải thay đổi và chuyển mình sao cho phù hợp với tình hình dịch bệnh hiện tại.

Theo báo cáo tháng 01/2021 của We are social, Việt Nam có 68,72 triệu người dùng internet, tăng 551,000 người tươg đương 0,8% so với cùng kì năm 2020. Tỷ lệ thâm nhập đạt 70,3% dân số.

Cùng với đó, thị trường dịch vụ giao đồ ăn trực tuyến tại Việt nam năm 2020 báo cáo từ Reputa Social listening Platform. GrabFood là thương hiệu được thảo luận nhiều nhất trên social media với 33,38% thị phần. Theo sau là Now với 23,16% và Baemin 21,95%. Loshop và GoFood với tỷ lệ lần lượt và 15,14% và 6,37%. Theo kết quả nghiên cứu của Kantar TSN tốc độ tăng trưởng bình quân doanh thu của thị trường giao đồ ăn trực tuyến tại Việt Nam sẽ chạm mức 28,5% một năm và được dự báo sẽ đạt mốc 449 triệu USD vào năm 2023.

Có thể thấy sau một thời gian dài tác động của dịch bệnh, người tiêu dùng đã thay đổi với những hành vi và insights hoàn toàn mới, tất cả đã không còn như trước và phù hợp với những thay đổi của cuộc sống. Chính vì vậy, các doanh nghiệp F&B cần nhìn nhận và thay đổi với những hình thức kinh doanh phù hợp hơn trong bối cảnh hiện tại.

Hải Yến - MarketingAI 

Theo Decision Lab, Q&Me

>> Có thể bạn chưa biết: MAPIC F&B Report: Ba bước phục hồi ngành F&B hậu Covid-19