FMCG là gì? 5 xu hướng kinh doanh, marketing ngành FMCG

Doanh số của ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) đo lường trên toàn quốc tại kênh thương mại truyền thống tiếp tục có sự thay đổi mạnh trong quý đầu tiên của năm 2018. Qua báo cáo Market Pulse được công bố hàng quý bởi Nielsen, cùng tìm hiểu 05 xu hướng kinh doanh, marketing ngành FMCG là gì trong tương lai?

FMCG là gì?

FMCG là thuật ngữ viết tắt của Fast Moving Consumer Goods (ngành hàng tiêu dùng nhanh), bao gồm toàn bộ các loại hàng hóa tiêu dùng thiết yếu trong cuộc sống. Nói về các công ty ngành hàng FMCG là nói về những nhà sản xuất các mặt hàng tiêu dùng thường ngày, thân thuộc trong cuộc sống, từ bàn chải đánh răng, đồ ăn uống hàng ngày, đến kem dưỡng da, thậm chí cả các mặt hàng khác như xăng xe, dầu nhớt, thuốc lá, điện thoại, etc…

Hầu như không còn ai xa lạ với thương hiệu của các công ty ngành FMCG và sản phẩm tiêu dùng như: Unilever, Proctor & Gamble, Pepsico, Vinamilk, Colgate, Cocacola vv.. hay OMO, Lifebuoy, VIM, Lavie, vv…

> Xem thêm: FMCG – Offline Marketing đâu phải là tất cả?

Các loại hàng tiêu dùng nhanh

Hàng tiêu dùng nhanh là hàng hoá không thể sửa chữa, hoặc hàng hoá có tuổi thọ ngắn và được tiêu thụ với tốc độ nhanh.

FMCG có thể được chia thành nhiều loại khác nhau bao gồm:

• Thực phẩm chế biến: Các sản phẩm pho mát, ngũ cốc và mù ống đống hộp
• Thức ăn nhanh
• Đồ uống: Nước đóng chai, nước tăng lực và nước trái cây
• Đồ nướng: Bánh quy, bánh sừng bò và bánh mỳ tròn.
• Thực phẩm tươi, đông lạnh và hàng khô: Trái cây, rau, đậu Hà Lan và cà rốt đông lạnh, nho khô và các loại hạt.
• Thuốc: Aspirin, thuốc giảm đau và các loại thuốc có thể mua mà không cần đơn
• Sản phẩm tẩy rửa: Banking soda, nước tẩy rửa lò nướng, và nước lau của sổ và kính
• Mỹ phẩm và đồ vệ sinh cá nhân: Sản phẩm chăm sóc tóc, kem che khuyết điểm, kem đánh răng và xà phòng
• Đồ dùng văn phòng: Bút, bút chì và bút dạ

Có nên làm việc trong ngành FMCG không?

FMCG là một ngành có thể cung cấp hàng hóa với số lượng lớn nhưng chi phí phải chăng cho người dùng có thể mua và tiêu thụ mỗi ngày vì nó là sản phẩm thiết yếu. Chính vì thế, các loại sản phẩm này thường xuyên xuất hiện trong đời sống của người dùng hàng ngày.

Vì là sản phẩm thiết yếu nên nhu cầu tiêu dùng luôn ở mức cao nên cơ hội nghề nghiệp trong ngành FMCG luôn luôn có để các ứng viên ứng tuyển. Ở Việt Nam, có rất nhiều doanh nghiệp trong ngành FMCG, có thể kể nhanh đến như P&G, Unilever, Nestle, Johnson & Johnson, Trung nguyên, Vina Acecook,... Đây đều là những thương hiệu tên tuổi cả trong nước lẫn quốc tế nên cơ hội làm việc từ các thương hiệu này vô cùng triển vọng.

Sáng tạo là điều luôn có trong ngành FMCG, khi mà các doanh nghiệp luôn cố gắng để tạo ra những hình thức mới, bao bì mới, sản phẩm mới, chiến dịch marketing độc đáo,... Đây được xem là cơ hội lớn để bạn gia nhập vào thị trường có tốc độ phát triển nhanh.

Các doanh nghiệp trong ngành FMCG đều là môi trường làm việc chuyên nghiệp, nhiều nhân lực xuất sắc. Dù cho trong thời kỳ khủng hoảng tài chính hay dịch bệnh thì FMCG vẫn luôn phát triển.

Qua những thông tin trên, chắc hẳn các bạn đã biết lý do nên làm việc trong ngành FMCG là gì rồi phải không. Dù bạn theo học trường nào, trình độ học vấn không quá lớn cũng hoàn toàn có thể làm việc trong môi trường này rồi đó.

Cơ hội nghề nghiệp của ngành FMCG

Ngành FMCG vô cùng lớn và mạnh nên nếu bạn mới bước chân vào ngành FMCG thì có thể cố gắng phấn đấu để làm những công việc sau:

• Health and Safety Manager (Quản lý sức khỏe và an toàn)

Việc này đòi hòi người làm phải duy trì, kiểm soát vấn đề về sản phẩm nhằm đáp ứng tiêu chuẩn cao nhất mà doanh nghiệp đưa ra. Ngoài ra, người làm công việc này cũng phải có ý tưởng mới phù hợp với chương trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực của doanh nghiệp.

• Sales Manager (Quản lý bán hàng)

Người làm Sales Manager cần học hỏi, phát triển kỹ năng để bắt kịp xu thế của thị trường và tiếp cận đúng đối tượng khách hàng mục tiêu. Quản lý bán hàng cũng cần kiểm soát việc tăng trưởng lợi nhuận, phát triển dịch vụ để phù hợp với chi phí và hoạt động quản lý nội bộ doanh nghiệp.

• Stock Control Manager (Quản lý cổ tức)

Người làm việc này có trách nhiệm phân phối cổ tức cho thành viên thuộc nội bộ doanh nghiệp. Ngoài ra, họ cũng cần thường xuyên cập nhận quy trình kiểm soát cổ tức đề điều chỉnh cho doanh nghiệp.

• Procurement Analyst (Nhà phân tích quy trình)

Đây là công việc đòi hỏi người làm có sự hiểu biết sâu sắc tới các hoạt động của doanh nghiệp cũng như đối tác cung cấp hàng hóa của chuỗi cung ứng. Sau đó họ sẽ có bản phân tích chiến lược doanh nghiệp ở nhiều góc độ khác nhau. Việc này cần kỹ năng phân tích và diễn giải số liệu từ các hệ thống nội bộ doanh nghiệp.

Các kỹ năng kể trên sẽ giúp kiểm soát chất lượng sản phẩm, tối đa hiệu quả công việc để đưa ra quan điểm chuyên sâu về hoạt động của doanh nghiệp.

• Head of Sourcing (Trưởng bộ phận kiểm soát các nguồn lực)

Việc này đòi hỏi người làm phải đề xuất chiến lược để cân đối nguồn lực trong doanh nghiệp nhưng vẫn đảm bảo chất lượng và đáp ứng tiêu chuẩn đề ra.

Mục tiêu của người làm Head of Sourcing là đề duy trì lợi thế về nguồn lực của doanh nghiệp đang có, từ đó tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.

>> Tham khảo thêm: TOP Công ty FMCG tại Việt Nam

Xu hướng chuyển mình sắp tới của ngành FMCG là gì?

Cải tiến mô hình kinh doanh và hiệu ứng Nữ hoàng đỏ

Tăng trưởng theo hàm số mũ là ưu tiên và cũng là phương thuốc cuối cùng để chống lại 'Hiệu ứng Nữ hoàng Đỏ'. Hiệu ứng Nữ hoàng Đỏ được lấy từ mẫu nhân vật Nữ hoàng đỏ trong cuốn sách “Alice lạc vào xứ sở trong gương” của Lewis Carroll. Nhân vật này đã nói với Alice “Bây giờ chạy hết sức mình cũng chỉ để giữ bạn ở ngay chỗ cũ. Nếu muốn tới nơi khác, bạn phải chạy nhanh gấp 2 lần.” Cũng như vậy, lãnh đạo các công ty FMCG tại Việt Nam sẽ hiểu rằng họ đang chạy trên một máy chạy bộ mà tốc độ tiếp tục tăng tốc và bộ công cụ chiến lược truyền thống của họ ngày càng trở nên thiếu hiệu quả. Đổi mới mô hình kinh doanh là cách duy nhất để nhảy vọt đặc biệt tại các nước phát triển.

Chi phí kinh doanh tăng do kết cấu thay đổi

Chi phí kinh doanh trong ngành công nghiệp hàng tiêu dùng nhanh FMCG sẽ chỉ tăng đáng kể vì nhiều lý do, trong đó, liên quan chặt chẽ tới bán lẻ bao gồm cả kênh phân phối truyền thống và các kênh thương mại điện tử. Báo cáo cho thấy mức tăng trưởng của thị trường FMCG tại kênh thương mại hiện đại ở khu vực thành thị cao hơn so với kênh thương mại truyền thống. Trong đó, tốc độ tăng trưởng FMCG tại kênh hiện đại ở khu vực thành thị tăng 10,7% so với cùng kỳ năm trước trong khi tốc độ tăng trưởng thị trường FMCG tại Việt Nam của kênh truyền thống tại thành thị lại giảm 2,6% so với cùng kỳ.

Chuyển đổi ngành hàng

Nó không phải là sự dư thừa nguồn cung mà thực tế đang xảy ra sự thay đổi ngành hàng tiêu dùng đến từ số đông khách hàng và nó làm nên sự khác biệt giữa các doanh nghiệp Shrinking-to-Glory (tổng doanh thu giảm nhưng vẫn tăng trưởng lợi nhuận) và Shrinking-to-Misery (tổng doanh thu và lợi nhuận đều giảm).

Theo báo cáo Quý I/2018 từ Nielsen Việt Nam, trong báo cáo ngành FMCG, sự sụt giảm doanh thu trên toàn quốc đã được thể hiện trong cả sáu nhóm mặt hàng FMCG lớn (Thức uống – bao gồm bia, thực phẩm, các sản phẩm từ sữa, sản phẩm chăm sóc gia đình, sản phẩm chăm sóc cá nhân và thuốc lá). Trong 6 ngành hàng lớn, chỉ có nhóm ngành hàng đồ uống và thuốc lá có tốc độ tăng trưởng dương, đạt 0,6%. Các nhóm hàng còn lại gồm sản phẩm chăm sóc cá nhân, chăm sóc gia đình, thực phẩm và sản phẩm từ sữa tất cả đều có dấu hiệu giảm sút. Nguyên nhân được cho rằng chủ yếu đến từ sự thay đổi quan niệm của người tiêu dùng về dịp lễ tết đơn giản kéo theo những thay đổi trong hành vi mua sắm chọn lọc của họ trong dịp này.

Ngành hàng được đánh giá có tiềm năng tăng trưởng tốt là làm đẹp và dinh dưỡng

Tại thời điểm này, hầu hết các sản phẩm Tiêu dùng gia đình và Chăm sóc sức khỏe đang mất dần sức hấp dẫn. Xu hướng phát triển ngày càng tập trung vào phân đoạn Làm đẹp/ Dinh dưỡng. Chúng ta hy vọng các “ông lớn” đã ở phân khúc này (P&G, Unilever, Colgate-Palmolive,…) sẽ 'tăng gấp đôi' đầu tư về ngành hàng chăm sóc sắc đẹp cá nhân và mua lại/ sáp nhập. Việc Colgate-Palmolive mua lại các công ty chăm sóc da y tế cuối năm 2017 chỉ là khởi đầu của xu hướng tăng tốc này.

Thị trường FMCG tại Việt Nam, trong Quý I/ 2018 số lượng cửa hang chuyên về các sản phẩm chăm sóc sức khỏe, sắc đẹp và các cửa hàng thuốc hiện đại cũng tăng gấp đôi trong 2 năm qua.

Sự cắt giảm kênh trung gian, tăng tốc đột biến cho Bán hàng trực tiếp (Direct-to-Consumer) và nguồn lực tiếp thị - quảng cáo

Dưới áp lực của lạm phát chi tiêu thương mại và đối thủ cạnh tranh mới (thương mại điện tử), các sáng kiến nhằm bán hàng trực tiếp sẽ được đẩy mạnh trong ngành FMCG là gì? Nếu hầu hết thử nghiệm đều thất bại (không phải về mặt kinh tế, khác với ngoại tuyến), những nỗ lực mới sẽ được thực hiện và các mô hình kinh doanh sinh lời mới sẽ xuất hiện.

Nền tảng thương mại điện tử blockchain đầu tiên sẽ mở tại Hà Lan trong mùa hè tới với mục tiêu loại bỏ các nhà bán lẻ và dự đoán sẽ có nhiều công ty FMCG tham gia.

Các chương trình lập trình quảng cáo nội bộ và tìm nguồn cung ứng các hoạt động tiếp thị chiến lược (ví dụ: Influencers, KOLs) sẽ chỉ được tận dụng nhằm tiết kiệm chi phí, xây dựng cơ sở dữ liệu của doanh nghiệp và cải thiện độ chính xác của phân đoạn thị trường mục tiêu.

Hi vọng những thông tin trên đây của chúng tôi sẽ giúp các bạn trả lời được cho câu hỏi FMCG là gì. Cập nhật những xu hướng chuyển mình sắp tới của ngành FMCG sẽ giúp doanh nghiệp marketing FMCG được hiệu quả.

Thao Nguyen - MarketingAI