Phương tiện truyền thông là gì? Ưu, nhược điểm của các phương tiện truyền thông

Các doanh nghiệp luôn tự hỏi rằng bước tiếp theo để truyền tải chiến lược Marketing của mình đến người dùng sao cho hiệu quả. Các công cụ truyền thông hiện nay dường như là một phần quan trọng đến thành công của một chiến lược. Vậy phương tiện truyền thông là gì? Có bao nhiêu loại công cụ truyền thông, Và chúng có những ưu, nhược điểm nào?

Phương tiện truyền thông là gì?

Phương tiện truyền thông đề cập đến các phương thức cụ thể để các doanh nghiệp sử dụng nhằm mục đích truyền tải những thông điệp, nội dung một chiến lược Marketing. Những  công cụ truyền thông nhắm đến những đối tượng khách hàng mục tiêu để thúc đẩy bán hàng tăng doanh số, tăng tỉ lệ chuyển đổi.

Có thể nói một chiến dịch Marketing thành công hay không phụ thuộc rất nhiều vào kênh để doanh nghiệp khai thác, các phương tiện truyền thông phù hợp với hoàn cảnh giúp doanh nghiệp tiếp cận và thu lại phản hồi tích cực từ khách hàng của mình.

Hiện nay có rất nhiều công cụ truyền thông vận dụng tất cả kỹ năng sẵn có, phát huy khả năng để truyền tải thông tin chính xác hiệu quả đến người tiêu dùng. Vậy phương tiện truyền thông bao gồm những loại phổ biến nào? 

• Internet: là  nền tảng truyền thông có số lượng sử dụng nhiều nhất đặc biệt trong đó là công cụ đầy "quyền năng" là mạng xã hội (social media).  
• Truyền hình: là phương tiện truyền thông phổ biến tiếp theo, sự có mặt của truyền hình là một thay đổi lớn của nhân loại trong thế kỷ 20 và nó vẫn là một công cụ quan trọng hiện nay.
• Báo chí: là một phương tiện cũng phổ biến và có mặt từ rất lâu, đây cũng là phương tiện truyền thông được các doanh nghiệp ưa dùng vì tính tin dùng của nó. Ngoài ra còn số một số loại nữa bao gồm: sách, phát thanh, quảng cáo, băng đĩa...

Vai trò của phương tiện truyền thông

Nhắc đến mục tiêu của phương tiện truyền thông là gì sẽ còn phụ thuộc vào từng tổ chức truyền thông cụ thể cũng như ngữ cảnh sử dụng. Tuy nhiên dưới đây sẽ là một số mục tiêu phổ biến của phương tiện truyền thông mà bạn có thể tham khảo:

• Quảng bá và tiếp thị: Phương tiện truyền thông là công cụ quan trọng trong việc quảng bá, tiếp thị sản phẩm, dịch vụ hoặc sự kiện. Doanh nghiệp có thể tận dụng các kênh truyền thông như báo chí, truyền hình, mạng xã hội,... để xây dựng hình ảnh thương hiệu và tiếp cận khách hàng. Đặc biệt, với truyền thông đa phương tiện, các doanh nghiệp không chỉ đơn thuần sử dụng văn bản mà còn kết hợp các yếu tố hình ảnh, âm thanh để tạo ra những chiến dịch quảng cáo ấn tượng giúp khách hàng dễ dàng ghi nhớ và kết nối với thương hiệu. Điều này giúp tăng doanh số bán hàng và củng cố vị thế trên thị trường.
• Cung cấp thông tin: Một trong những mục tiêu quan trọng nhất của truyền thông là cung cấp thông tin chính xác và đáng tin cậy. Ngày nay, với sự phát triển của truyền thông đa phương tiện, việc truyền tải thông tin trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn. Nhờ sự kết hợp của văn bản, hình ảnh, video và âm thanh, thông tin không chỉ được phân phối đến độc giả mà còn được trình bày sinh động giúp quá trình tiếp nhận thông tin trở nên dễ dàng, dễ hiểu hơn.
• Giải trí: Các phương tiện truyền thông hiện đại cung cấp cho khán giả nhiều hình thức giải trí đa dạng từ phim ảnh, âm nhạc cho đến trò chơi điện tử, đặc biệt là qua các nền tảng trực tuyến, tạo ra trải nghiệm giải trí đa dạng và phong phú hơn, kết nối mọi người ở khắp nơi trên thế giới. Những hình ảnh sống động, âm thanh chất lượng cao và khả năng tương tác trong thời gian thực đều tăng cường cảm giác hứng thú, đem lại những giây phút thư giãn tuyệt vời.

• Giáo dục: Những hình thức như bài giảng trực tuyến, video học tập, các tài liệu tương tác,... đã và đang phong phú hóa phương pháp truyền tải kiến thức. Thay vì chỉ tiếp cận kiến thức qua sách vở, giờ đây mọi người có thể trải nghiệm những bài giảng sinh động, tăng cường sự tương tác, cá nhân hóa quá trình học tập. Việc kết hợp video, âm thanh và bài tập trực tuyến giúp người học nắm bắt kiến thức nhanh chóng, sâu sắc và đầy hứng thú.
  
• Kết nối và tương tác: Truyền thông đa phương tiện đã xóa nhòa ranh giới địa lý và thời gian, tạo ra một không gian kết nối không giới hạn giữa con người. Mạng xã hội, ứng dụng nhắn tin hay các nền tảng trực tuyến đã trở thành phương tiện phổ biến để mọi người tương tác với nhau mọi lúc, mọi nơi.
  
• Quảng cáo hiện đại: Trong quảng cáo, truyền thông đa phương tiện đã thay đổi cách thức doanh nghiệp tiếp cận khách hàng. Thay vì chỉ sử dụng hình thức quảng cáo tĩnh như trước đây, quảng cáo đa phương tiện cho phép kết hợp hình ảnh, video, âm thanh, tạo ra những chiến dịch quảng cáo sống động, hấp dẫn và có sức lan tỏa mạnh mẽ. Những video quảng cáo trên mạng xã hội, banner động hoặc thậm chí là các chiến dịch tương tác trực tuyến đều giúp doanh nghiệp thu hút sự chú ý và khắc sâu thông điệp vào tâm trí khách hàng.
  

Các loại phương tiện truyền thông phổ biến

Hiện nay, có nhiều loại phương tiện truyền thông khác nhau giúp doanh nghiệp kết nối với khách hàng và cộng đồng như:

Quảng cáo trên Internet

Quảng cáo trên Internet là một phương thức truyền thông hiệu quả và ngày càng phổ biến nhờ vào khả năng tiếp cận một lượng lớn người dùng trên toàn cầu. Các doanh nghiệp có thể sử dụng nhiều hình thức khác nhau như quảng cáo trên công cụ tìm kiếm, trang web, các ứng dụng di động. Đặc biệt, quảng cáo qua mạng xã hội như Facebook, Google hoặc Instagram cho phép doanh nghiệp tiếp cận trực tiếp đến đúng đối tượng khách hàng mục tiêu nhờ vào khả năng tùy chỉnh quảng cáo theo sở thích, hành vi và nhân khẩu học của người dùng.

Báo chí

Báo chí vẫn giữ vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông tin và là phương tiện truyền thông đáng tin cậy được công chúng đón nhận. Quảng cáo trên báo chí, dù là báo in hay báo điện tử, có chi phí tương đối phải chăng so với các phương tiện khác như truyền hình hoặc radio, đồng thời tiếp cận được một lượng độc giả đông đảo. Báo chí thường được tin tưởng hơn bởi tính chính thống và sự uy tín giúp doanh nghiệp dễ dàng xây dựng hình ảnh thương hiệu.

Ti-vi (Truyền hình)

Truyền hình là một trong các phương thức truyền thông lâu đời và vẫn giữ được sức mạnh trong việc thu hút người xem nhờ vào tính trực quan, sinh động. Với sự kết hợp giữa hình ảnh, âm thanh chất lượng cao, quảng cáo trên truyền hình giúp doanh nghiệp dễ dàng truyền tải thông điệp một cách ấn tượng và dễ nhớ. Tại Việt Nam, truyền hình vẫn chiếm một tỷ lệ lớn trong việc tiếp cận khách hàng, đặc biệt là các chương trình giải trí, phim ảnh và tin tức thời sự. Điều này giúp các thương hiệu tiếp cận một lượng lớn người xem ở nhiều lứa tuổi và khu vực địa lý khác nhau.

Mạng xã hội (Social Media)

Mạng xã hội là một trong các loại phương tiện truyền thông hiện đại và đang ngày càng trở nên phổ biến nhờ vào khả năng kết nối mọi người trên khắp thế giới chỉ với vài cú nhấp chuột. Các nền tảng như Facebook, Twitter, Instagram, TikTok và LinkedIn không chỉ là nơi giao tiếp mà còn là kênh quảng cáo, tiếp thị hiệu quả cho doanh nghiệp. Với lượng người dùng khổng lồ và tính năng phân tích người dùng chi tiết, mạng xã hội cho phép doanh nghiệp có thể tiếp cận đến đúng nhóm khách hàng mục tiêu và dễ dàng tương tác trực tiếp với họ thông qua các bài viết, quảng cáo hay các chiến dịch tương tác trực tuyến.

Ngoài ra, mạng xã hội cũng cung cấp cơ hội cho doanh nghiệp xây dựng cộng đồng về thương hiệu, từ đó tạo sự gắn kết, thúc đẩy lòng trung thành của khách hàng. Tuy nhiên, việc quản lý hình ảnh và đối phó với các thông tin tiêu cực trên mạng xã hội đòi hỏi doanh nghiệp phải có chiến lược rõ ràng và kiểm soát chặt chẽ.

Điện thoại trực tiếp

Điện thoại trực tiếp là một phương thức truyền thông có tính cá nhân cao giúp doanh nghiệp tương tác trực tiếp với khách hàng. Thông qua các cuộc gọi điện thoại, doanh nghiệp không chỉ có thể giới thiệu sản phẩm hoặc dịch vụ của mình mà còn lắng nghe nhu cầu, ý kiến của người dùng, từ đó tạo mối quan hệ gần gũi, tin cậy. Phương thức này đặc biệt hiệu quả trong các lĩnh vực dịch vụ, chú trọng sự tương tác cá nhân để xây dựng lòng trung thành của khách hàng.

Ưu và nhược điểm của các phương tiện truyền thông là gì?

Sau khi biết được bản chất phương tiện truyền thông là gì và các loại hình truyền thông của nó, thì bây giờ hãy phân tích chuyên sâu xem những ưu và nhược điểm của các phương tiện truyền thông hiện nay hay nói cách khác là phân tích những lợi ích của các kênh truyền thông.

Quảng cáo trên Internet

Ưu điểm 

Đây là một dạng quảng cáo trên các Website, Google Search, các Forum... Vì Internet có lượng người sử dụng vô cùng lớn nên vì vậy việc khai thác những tài nguyên trên này đem lại hiệu quả vô cùng lớn. Hiệu quả từ việc sử dụng phương tiện truyền thông này cũng có thể đo lường được luôn một cách dễ dàng và hiệu quả.

Lượng khách hàng tiềm năng ngày càng tăng lên và chủ yếu tập trung trên Internet, do đó quảng cáo trên Internet là một công cụ tuyệt vời cho mọi doanh nghiệp muốn khai thác ở trên này.

Nhược điểm

Tuy nhiên việc sử dụng quảng cáo trên Internet có nhiều bất cập, một trong số chúng là sự tràn lan của những thông tin không chính thống. Chính điều này làm hạn chế tiếp cận thông tin của người dùng đến những quảng cáo của bạn. Hơn nữa, phương tiện truyền thông này đôi khi làm khách hàng cảm thấy bị làm phiền.

Báo chí

Ưu điểm

Quảng cáo trên báo chí có lẽ là một phương tiện truyền thông có từ rất lâu đời từ thế kỷ trước. Doanh nghiệp biết đến đây là một phương tiện có chi phí rất rẻ và có độ tin cậy từ công chúng, dễ dàng tiếp cận khách hàng.

Một điểm nữa từ lợi ích của báo chí đem lại là mức độ phủ sóng cao và được công chúng biết đến một cách rộng rãi, chính đặc điểm này đem về những ưu điểm để báo chí trở thành phương tiện truyền thông "tuy cũ mà chất".

Nhược điểm

Chính vì rẻ đôi khi cũng trở thành con dao hai lưỡi đối với một thương hiệu. Vì số lượng quảng cáo quá nhiều dẫn đến người đọc bị "lạc" trong một "ma trận" quảng cáo từ các báo tạo nên. Đôi khi độc giả sẽ lướt qua quảng cáo đó, hoặc đôi khi chỉ lướt phần tiêu đề rồi bỏ qua phần nội dung bên dưới. Chính vì vậy cần tạo Heading hấp dẫn ngay từ đầu sẽ dễ gây ấn tượng hơn với người đọc.

Ti-vi (Truyền hình) 

Ưu điểm

Khi mọi người đặt câu hỏi phương tiện truyền thông là gì, thì có lẽ bật ngay ra là công cụ truyền hình. Đây là một phương tiện phát minh vĩ đại của thế kỷ 20 khi nó được cho ra đời và phát triển, và trở thành một công cụ truyền thông đầy uy lực ở trong tay. Tính trực quan, sinh động sẽ giúp khách hàng dễ dàng bị thu hút hơn, từ đó thì sẽ ghi nhớ cho khách hàng về thương hiệu của mình.

Một điều nữa, truyền hình cũng có lượng người xem vô cùng lớn với 90% dân số Việt Nam sử dụng và được nhiều người chú ý, gây hiệu quả mạnh, tác động được đến nhiều đối tượng, giúp gia tăng tỉ lệ chuyển đổi, chưa dừng lại ở đó Ti-vi (truyền hình) còn được coi là một phương tiện truyền thông chính thống.

Nhược điểm

Có lẽ chi phí bỏ ra đắt đỏ là nhược điểm lớn nhất của phương tiện này, nó không phù hợp với những doanh nghiệp có chi phí Marketing hạn hẹp.

Tiếp theo là những quảng cáo có thể gây khó chịu với người xem, vì có rất nhiều quảng cáo được phát thời gian trong ngày, đôi khi sự lặp lại cũng sẽ khán giả tức điên, gây phản tác dụng. Vì vậy hãy tận dụng vừa phải để có thể biến truyền hình trở thành một công cụ hữu hiệu cho doanh nghiệp của mình.

Mạng xã hội (Social Media)

Ưu điểm

Có thể thấy ngày nay mạng xã hội đang trở thành một ngôi sao của "làng" truyền thông hiện nay. Cứ có một kênh Social media mạnh ở trong tay là doanh nghiệp đó có thể đạt được lợi thế trước các đối thủ khác một cách rất dễ dàng.

Ưu điểm đem lại rất nhiều, một trong số đó là lượng người sử dụng vô cùng lớn và tiềm năng. Chính số lượng lớn, với nhiều đối tượng, độ tuổi... từ đó có thể quảng cáo các sản phẩm/ dịch vụ đến mọi đối tượng khách hàng. Thêm vào đó, chi phí bỏ ra cũng vô cùng rẻ sẽ khiến các doanh nghiệp có thể tiết kiệm trong chi phí Marketing bỏ ra.

Nhược điểm

Mạng xã hội có quá nhiều tài khoản ảo và đôi khi những quảng cáo sẽ không tiếp cận được đối tượng mình mong muốn. Thông tin ở trên mạng xã hội thường không chính thống nên khách hàng sẽ không tin tưởng và dè chừng hơn một số công cụ truyền thông khác.

Điện thoại trực tiếp

Ưu điểm

Có hiệu quả tác động cao nhất so với những phương tiện khác. Do bạn được trực tiếp trao đổi với khách hàng nên có cơ hội lớn để giới thiệu chi tiết về sản phẩm dịch vụ và tìm hiểu được chính xác nhu cầu và mong muốn của khách hàng, ngoài ra bạn cũng có thể xây dựng mối quan hệ và chiếm được thiện cảm của khách hàng hoặc có thể bán ngay được sản phẩm.

Trong trường hợp này khách hàng thường trả lời rất chính xác nhu cầu và mong muốn của họ, qua đó bạn có thể chuẩn bị cho các bước bán hàng và quảng cáo tiếp theo.

Nhược điểm

Tuy nhiên, chi phí quá đắt, chỉ tiếp cận được một số ít khách hàng và có thể làm mất thời gian của khách hàng dẫn đến khách hàng có ác cảm, bạn cần tình toán thời gian nào thì phù hợp với từng ngành nghề, từng khách hàng khác nhau và hỏi ý kiến họ trước khi trao đổi.

>>> Xem thêm: Cách lựa chọn các phương tiện truyền thông phù hợp với thương hiệu

Sự phát triển và sức mạnh của các phương tiện truyền thông

Việt Nam, Thái Lan, Philippines và Indonesia đứng trong top 10 nước dẫn đầu trên toàn thế giới khi nói đến việc xem trực tiếp các chương trình phim ảnh nhiều hơn khi các chương trình đó được gắn liền với nền tảng truyền thông xã hội.

Trong thực tế, hơn ba phần tư người Indonesia (77%) (cao nhất trên toàn cầu) cho biết họ thích xem chương trình phim ảnh trực tiếp có gắn kết với phương tiện truyền thông xã hội, tiếp theo là Philippines và sau đó là Việt Nam (76%).

Việc sở hữu các thiết bị kết nối trong khu vực Đông Nam Á tiếp tục tăng tỷ lệ thuận với việc sở hữu kép các thiết bị kết nối (sở hữu từ 2 thiết bị trở lên), và tỷ lệ sở hữu này trong khu vực Đông Nam Á là cao nhất trên thế giới. Philippines đứng cao nhất toàn cầu cho việc vừa lướt Internet trong khi xem chương trình phim ảnh (76%), tiếp theo là Thái Lan, Việt Nam (76%), và Indonesia (70%).

Tương tự như vậy, người Philippines là những người rất thích giao tiếp với những người khác thông qua công cụ truyền thông xã hội trong khi xem chương trình phim ảnh (70%), tiếp theo là Thái Lan (68%). Việt Nam và Indonesia cũng thích sử dụng phương tiện truyền thông xã hội trong khi xem chương trình phim ảnh – với tỷ lệ 62% và 59% tương ứng.

Chính sự gia tăng về mặt số lượng các nền tảng truyền thông hiện nay buộc các Marketer cần nghiên cứu rõ nét về các công cụ truyền thông là gì để áp dụng cho doanh nghiệp của mình. Tại Việt Nam có một số lượng người sử dụng các phương tiện truyền thông thuộc vào hạng top trên thế giới, điều này là yếu tố giúp các doanh nghiệp chú trọng hơn để biến nó trở thành một lợi thế cho mình.

Hơn thế nữa, Đông Nam Á là một thị trường tiềm năng, các doanh nghiệp Việt cũng cho mình cơ hội để mở rộng những chiến lược Marketing bên ngoài lãnh thổ Việt Nam, nhất là trong bối cảnh xã hội ASEAN sẽ được thông qua vào năm 2025.

Xu hướng tương lai của các phương tiện truyền thông

Trong 5-10 năm tới, các phương tiện truyền thông dự kiến sẽ phát triển mạnh mẽ nhờ sự kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR) và blockchain. Sự hội tụ của các công nghệ này sẽ tạo ra những trải nghiệm kỹ thuật số mới, đặc biệt trong việc cá nhân hóa nội dung và tương tác người dùng. AI sẽ giúp tối ưu hóa việc tạo ra và phân phối thông tin để người dùng nhận được nội dung phù hợp hơn dựa trên hành vi và sở thích cá nhân. Đồng thời, VR sẽ làm tăng khả năng tương tác, trực quan hóa thông tin, biến những trải nghiệm kỹ thuật số trở nên sống động và thực tế hơn.

Vai trò của blockchain trong tương lai truyền thông sẽ tập trung vào việc đảm bảo tính bảo mật và minh bạch cho các giao dịch và dữ liệu số. Blockchain đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ danh tính số của người dùng, giúp họ kiểm soát tài sản và thông tin cá nhân tốt hơn. Các doanh nghiệp sẽ sử dụng công nghệ này để tạo ra các mô hình kinh doanh dựa trên tài sản số, như NFT và các sản phẩm Web3. Cùng với đó, AI sẽ tiếp tục cải thiện quá trình phân tích dữ liệu và dự đoán hành vi người dùng, từ đó tối ưu hóa hiệu quả của các chiến dịch truyền thông và tiếp thị trực tuyến

Kết luận

Cảnh quan truyền thông mới này mở ra thêm nhiều cơ hội cho các công ty truyền thông và các nhà quảng cáo để tiếp cận và tương tác với khán giả, và điều được quan tâm hơn bao giờ hết cho các bên liên quan là làm thế nào để hiểu và khai thác các thói quen tiêu dùng trên các nền tảng truyền thông đang thay đổi rất nhanh chóng. Việc hiểu được rõ các phương tiện truyền thông là gì sẽ là một lợi thế để giúp doanh nghiệp chọn lựa đúng kênh để nhắm đúng vào khách hàng mục tiêu , đồng thời tăng cường độ phủ với khách hàng, giúp tạo ra được doanh thu về cho mình.

Lương Hạnh - Marketing AI