Pagerank là gì? Tại sao Pagerank vẫn còn quan trọng đến như thế?

Pagerank là gì? Nếu bạn đang làm về SEO hoặc những việc liên quan đến Google hoặc tìm kiếm thì chắc hẳn đã nghe đến thuật ngữ này ít nhất một lần. Điểm Pagerank tăng là một minh chứng tuyệt vời cho thấy chiến lược SEO (cụ thể là chiến lược xây dựng liên kết của bạn) đang hoạt động hiệu quả. Vào năm 2021, Pagerank hiếm khi được đề cập đến nữa nhưng không phải vì nó không còn quan trọng nữa, mà chỉ vì nó không còn là một thước đo công khai. Chính vì thế mà không ít các SEOer junior mới vào ngành không biết Pagerank là gì và cho rằng đây là một chỉ số lỗi thời, không còn nhiều giá trị. Trong bài viết này, MarketingAI sẽ đi sâu vào mọi thứ bạn cần biết về Pagerank và tầm quan trọng của nó vào năm 2021. 

Pagerank là gì?

Pagerank là hệ thống xếp hạng của Google coi các liên kết như một loại phiếu bầu và đánh giá các trang. Pagerank đếm các phiếu bầu liên kết và xác định các trang nào là quan trọng nhất dựa trên chúng. Những điểm số này sau đó được sử dụng kết hợp với nhiều tiêu chí đánh giá khác nhau để xác định xem một trang có xếp hạng tốt trong một tìm kiếm hay không. Với những ai đã biết về Pagerank, có lẽ đây là điều bạn nên nhớ nhất khi nghĩ về nó:

Chỉ số Pagerank là gì? (Ảnh: SearchEngineLand)

Đó là thanh công cụ xếp hạng trang web khét tiếng của Google. 

Đây là điều mà tất cả chúng ta đều liên tưởng đến khi nghĩ về Pagerank và cũng là số liệu đã ám ảnh không ít những người làm SEO trên toàn cầu.

Nhưng có nhiều thứ hơn đối với Pagerank ngoài thanh công cụ đó. 

Pagerank - Hệ thống xếp hạng các trang web

Pagerank là một hệ thống xếp hạng các trang web mà hai nhà sáng lập Google là Larry Page và Sergey Brin đã phát triển tại Đại học Stanford. Và điều quan trọng cần hiểu là Pagerank là tất cả những gì liên quan đến các liên kết. 

Điểm Pagerank của một liên kết càng cao thì liên kết đó càng có thẩm quyền. 

Chúng ta có thể hiểu đơn giản về thuật toán hoạt động của Pagerank đó là cách để đo lường tầm quan trọng của một trang web bằng cách phân tích số lượng và chất lượng của các liên kết trỏ đến nó.

Điểm Pagerank

Pagerank là một thuật toán phức tạp chỉ định mức độ quan trọng cho một trang trên web. 

Nhưng đối với SEO hàng ngày, Pagerank là một chỉ số đo lường của mỗi trang đã truy cập được tính theo thang logarit từ 0 đến 10, sau đó được hiển thị trên thanh công cụ Pagerank. 

Điểm Pagerank bằng 0 thường là một trang web chất lượng thấp, trong khi đó, điểm 10 sẽ chỉ đại diện cho các trang web có thẩm quyền nhất trên web. 

Công thức tính Pagerank, ddierm pagerank của website (Ảnh: SearchEngineLand)

>>> Xem thêm: Website là gì? #7 cách bảo mật website toàn diện và hiệu quả nhất

Tầm quan trọng của Pagerank đối với kết quả tìm kiếm là gì?

Pagerank vẫn còn quan trọng vào năm 2021, dù cho nó đã từng bị Google loại bỏ công khai vào năm 2016. Không phải vì không còn thanh công cụ nào cung cấp cho chúng ta điểm Xếp hạng Trang của một trang web mà Pagerank vẫn được sử dụng, mà là bởi vì chính Gary ILLyes của Google đã xác nhận trên Twitter rằng họ vẫn đang sử dụng Pagerank vào năm 2017, 1 năm ngay sau khi Google đưa ra tuyên bố kia.

Có thể thấy, Google vẫn tự tin rằng PageRank rất quan trọng. Nó giúp công cụ tìm kiếm này xác định tài liệu đáng tin cậy nhất cho một truy vấn cụ thể. Điều đó có nghĩa là Pagerank chưa bao giờ biến mất, nó chỉ không được công khai thôi. Vì vậy, việc hiểu cách hoạt động của Pagerank sẽ giúp bạn hiểu được tầm quan trọng “bí mật” nó cũng như giúp bạn trở thành một SEOer chuyên nghiệp hơn. 

Google chưa bao giờ chính thức phát hành phiên bản mới của thanh công cụ PageRank, vì vậy họ vẫn đang sử dụng PageRank rất nhiều. Chúng ta không thể đo lường nó bằng một công cụ nào khác nữa. Tất nhiên, một số công cụ và nền tảng phần mềm SEO đã đưa ra các chỉ số đo lường thẩm quyền của riêng họ nhưng chưa bao giờ và sẽ không bao giờ, Google sẽ sử dụng các chỉ số của bên thứ 3 đó vào trong thuật toán đo lường của họ. 

>>> Xem thêm: Yoast SEO là gì? Hướng dẫn cấu hình Yoast SEO trên WordPress hiệu quả

Thuật toán Pagerank hoạt động như thế nào?

Như đã nói ở đầu bài viết, Pagerank ra đời với việc coi mỗi liên kết là một loại phiếu bầu. Tuy nhiên các phiếu bầu này không giống nhau về chất lượng. Một liên kết từ trang có điểm Pagerank 6 sẽ là một phiếu bầu có thẩm quyền hơn một liên kết từ trang có điểm Pagerank chỉ là 2. 

Giả sử trang A có các trang T1 ... Tn trỏ đến nó (tức là các trích dẫn). Tham số d (d: damping factor) là hệ số điều chỉnh có thể được đặt trong khoảng từ 0 đến 1. Đa phần thường đặt d thành 0,85. Có nhiều chi tiết hơn về d chúng tôi sẽ giải thích trong phần tiếp theo. Ngoài ra, C (A) được định nghĩa là số liên kết đi ra khỏi trang A (Outlinks). Chỉ số Pagerank của một trang A sẽ được tính như sau:

PR (A) = (1-d) + d (PR (T1) / C (T1) + ... + PR (Tn) / C (Tn))

Lưu ý rằng PageRanks là phân bổ xác suất, dùng để thể hiện khả năng khi một người click chuột ngẫu nhiên vào đường link và sẽ tới một trang web cụ thể. Vì vậy, PageRanks tạo một tỉ lệ % phân bố điểm số trên các trang web, nên tổng số Pagerank của tất cả các trang sẽ là một. 

Nói một cách đơn giản hơn, điều này có nghĩa là Pagerank của Trang B được tính bằng cách nhân Pagerank của Trang A với 0,85. Đây được gọi là tác động của tham số d. 

Nếu Trang B sau đó liên kết đến Trang C, thì Trang C cũng sẽ nhận được 85% Pagerank của Trang B (72,25% của Trang A).

Nếu một trang web không có liên kết trỏ đến nó, thì trang đó không bắt đầu bằng 0 PageRank, mà là 0,15.

Nhưng mọi thứ thậm chí còn trở nên phức tạp hơn khi có nhiều hơn một liên kết bên ngoài trên một trang.

Trong trường hợp đó, bạn có thể hiểu cách Google Pagerank hoạt động theo sơ đồ dưới đây:

Google pagerank hoạt động bằng cách nào (Ảnh: gtvseo)

Pagerank được tính như thế nào? Công thức tính Pagerank

Như đã chia sẻ ở trên, Pagerank được tính theo công thức bên dưới đây:

Công thức tính pagerank, cách tính pagerank (Ảnh: gtvseo)

Trong công thức này:

• T là số lượng và chất lượng liên kết nội bộ trên các trang
• C là số lượng Outlink trên mỗi trang 
• PR là chỉ số PageRank trên từng trang 

Ngoài ra còn Tham số d - hay còn gọi là hệ số điều chỉnh (dịch sát nghĩa là hệ số giảm xóc) là yếu tố khiến nhiều người băn khoăn nhất và khiến bạn không biết tính Pagerank như thế nào. 

Trên thực tế, tham số d mô phỏng xác suất của một người dùng ngẫu nhiên liên tục lặp đi lặp lại nhấp vào liên kết trên trang khi họ truy cập vào website. Và xác suất này sẽ giảm dần theo thời gian bạn lướt web, bạn lướt càng lâu thì xác suất càng giảm, cho đến khi bạn rời khỏi website. 

Theo đó, tổng điểm số Pagerank cho một trang web sẽ được nhân với hệ số điều chỉnh d của Google (thường lấy là 0,85) với mỗi lần lặp lại của thuật toán Pagerank. Như vậy có thể hiểu, nếu một trang ABC.com được link đến thông qua N bước nhảy liên kết, thì giá trị của liên kết về sau sẽ bị giảm xuống, cho đến trang web cuối cùng thì giá trị chẳng còn mấy. 

Cách kiểm tra Pagerank của website

Có 2 cách để bạn có thể kiểm tra Pagerank của website, cho dù là website của bạn hay website của đối thủ:

• Một là áp dụng công thức thủ công như đã chia sẻ ở trên
• Hai là sử dụng tool Check Pagerank theo đường link này: https://checkpagerank.net/check-page-rank.php Cách này thì dễ hơn nhiều, bạn chỉ cần truy cập vào đường link trên, nhập domain website mà bạn muốn kiểm tra và chờ đợi kết quả thôi. 

Như bạn có thể thấy trong hình dưới đây, đây là điểm Pagerank của MarketingAI:

Nó không quá cao nhưng thực tế trang web vẫn lên top với nhiều từ khóa cạnh tranh. Điều đó cho thấy Pagerank chỉ là một trong những yếu tố đánh giá chứ không phải tất cả những gì bạn cần tập trung vào, hay phải áp lực vì nó. Vậy nên, để website tốt hơn, bạn nên cải thiện đồng bộ nhiều yếu tố cùng lúc.  

>>> Có thể bạn quan tâm: Google Panda là gì? 5 điều bạn cần phải biết về thuật toán này

Cách tăng Pagerank cho Website của bạn

Phần dưới đây tập trung vào cách để bạn không bị mất hoặc thất thoát Pagerank trên trang web, vì thế, bạn cần tập trung vào 3 mảng: Liên kết nội bộ; Liên kết ngoài và Backlinks.

Liên kết nội bộ

Khác với Backlinks, bạn có toàn quyền kiểm soát các liên kết nội bộ, và dưới đây là một vài cách mà bạn có thể cải thiện Pagerank với liên kết nội bộ của mình. 

1. Giữ nội dung quan trọng càng gần trang chủ càng tốt

Trang chủ gần như chắc chắn là trang mạnh nhất trên website, vì vậy hầu hết các Backlinks sẽ được trỏ đến phần trang chủ này. Thống kê từ đa số các website cho thấy, lượng liên kết đến trang chủ là cao nhất trong số các trang trên website. 

Sự thật là hầu hết các URL trong website liên kết với trang chủ thông qua nút Home, vì vậy, một trang càng gần với trang chủ (về mặt cấu trúc liên kết nội bộ), thì càng có độ thẩm quyền cao. Đó là lý do tại sao bạn nên đặt những nội dung quan trọng càng gần trang chủ càng tốt. Nhưng dĩ nhiên, bạn không thể liên kết trang chủ với tất cả các trang trên website của mình!

Mặc dù vậy, tin vui đó là trang chủ không phải có giá trị cao duy nhất trên một trang web, bạn hoàn toàn có khả năng chuyển quyền sang các trang khác. Ví dụ, nếu bạn muốn gửi thêm “Link Juice” (thuật ngữ được dùng để chỉ sức mạnh hay giá trị của một website thông qua các liên kết bên ngoài hoặc liên kết nội bộ) đến một trang cụ thể, thì có thể làm theo 2 cách sau:

1. Sử dụng báo cáo “Best by Links” để tìm ra các trang có thẩm quyền cao nhất trên website.
2. Liên kết trang này đến trang mà bạn đang cố gắng tăng Pagerank cho nó.

2. Sửa các trang Orphan Pages

PageRank truyền khắp trang web thông qua các liên kết nội bộ và liên kết ngoài. Điều đó có nghĩa là Link Juice sẽ chỉ chảy đến một trang nếu trang đó có liên kết từ một hoặc nhiều trang trên website. Ngược lại, nếu một trang nào đó không có bất kỳ liên kết nào với một trang khác, thì nó được gọi là Orphan Pages, hay “trang mồ côi”. Bạn cần phải kiểm tra xem website của mình có những trang như vậy không, thông qua việc thu thập dữ liệu website trong công cụ Kiểm tra trang web của Ahrefs, sau đó sửa lại các trang đó bằng cách liên kết nội bộ đến chúng. 

Liên kết ngoài

Có lẽ nhiều người sẽ cảm thấy việc chèn các liên kết ngoài sẽ làm kìm hãm thứ hạng website của họ. Nhưng điều đó là không đúng. Các liên kết ngoài sẽ không ảnh hưởng tiêu cực đến website của bạn liên kết bạn trỏ đến là một trang có chất lượng và thẩm quyền cao, vì vậy, bạn không nên quá lo lắng về nó. 

Bạn cần hiểu rằng, không phải cứ tích trữ liên kết và không liên kết với bất kỳ ai có nghĩa là Google sẽ xếp hạng tốt cho bạn. Không liên kết với bất kỳ website nào khác cũng giống như việc bạn đang thao túng liên kết trên website của mình vậy, cố gắng điều hướng Pagerank chỉ trên site của mình. Và Google sẽ thấy hành vi này không được tự nhiên chút nào. 

Bạn nên chèn liên kết ngoài nếu cảm thấy chúng cần thiết và hữu ích cho người đọc, vì suy cho cùng, liên kết ngoài tồn tại là bởi vì chúng cũng phục vụ cho một mục đích nhất định. Nếu trang bạn trỏ đến có chất lượng, người đọc vẫn sẽ đánh giá cao trải nghiệm mà website bạn đem lại.

Dưới đây là một vài cách mà bạn có thể làm theo:

1. Chỉ “Nofollow” các liên kết ngoài trong các trường hợp thật sự cần thiết

Google nói rằng họ không theo dõi các liên kết Nofollow. Điều đó có nghĩa là họ sẽ không chuyển Pagerank hoặc văn bản trên các liên kết này. 

Vì vậy, bạn không cần Nofollow tất cả các liên kết ngoài mà chỉ nên Nofollow các liên kết ngoài khi:

• Liên kết của bạn dẫn đến các trang nghi vấn: khi bạn không chắc chắn về chất lượng các trang trỏ đến này, bạn sẽ cần phải cân nhắc xem liệu có nên liên kết đến trang đó không.
• Liên kết đến từ các bài đăng trả phí: Các bài đăng được tài trợ (Sponsor Posts) là các bài đăng mà mỗi một liên kết trong đó đều là một liên kết cực kỳ hiệu quả. Vì vậy, bạn không nên chèn các liên kết ngoài trong các bài viết như thế này. 

2. Sửa các liên kết ngoài bị hỏng

Trong trường hợp các liên kết ngoài bị hỏng thì bạn cần phải sửa chữa và khắc phục ngay vì nó sẽ ảnh hưởng xấu đến trải nghiệm người dùng. Những liên kết này cũng làm thất thoát PageRank không mong muốn. 

Thông thường cách sửa chữa sẽ là tìm ra các trang mắc lỗi 404 trên website và chuyển hướng URL cho nó đến các trang có liên quan trên website. 

Backlinks

Rõ ràng, Backlinks giúp tăng số lượng và chất lượng của các liên kết đến trang, hay nói cách khác là làm tăng Pagerank cho trang. Tuy nhiên, không phải Backlinks nào cũng vậy và Google sử dụng hàng trăm yếu tố khác nhau để xác định giá trị thực của một Backlinks.

Dưới đây là một vài kĩ thuật hữu ích mà bạn có thể áp dụng để tận dụng tối đa các Backlinks của mình:

1. Tập trung vào việc xây dựng liên kết từ các trang có Pagerank cao

PageRank được truyền giữa các trang, không phải tên miền. Vậy nên, sẽ tốt hơn nếu một liên kết được truyền từ trang có độ thẩm quyền cao đến trang có độ thẩm quyền thấp.

2. Sửa các trang bị hỏng làm lãng phí “Link Juice”

Backlinks không chỉ thúc đẩy quyền hạn của các trang web mà nó trỏ đến mà còn giúp ích cho mọi trang được liên kết nội bộ trên website. Vì như bạn đã biết, Pagerank chạy từ trang này sang trang khác thông qua các liên kết nội bộ. Vì vậy, trong trường hợp trang mà Backlinks trỏ đến bị hỏng, thì giá trị đó sẽ bị lãng phí. 

Để giảm thiểu tối đa các trường hợp như vậy xảy ra, bạn nên thường xuyên kiểm tra các trang như vậy có tồn tại trên website của mình không, bằng cách thêm bộ lọc “404 Not Found” vào báo cáo Best by links. Cách kiểm tra như sau:

Site Explorer> nhập tên miền của bạn> Best by links> add a 404 filter

Hình ảnh hiện ra sẽ là các trang đang mắc lỗi Page not found 404 và các liên kết từng trỏ đến nó. 

3. Không chỉ độ thẩm quyền (Authority) mà bối cảnh đặt liên kết (Context) cũng rất quan trọng

Bối cảnh bạn đặt liên kết phải có liên quan đến bài viết bạn đang triển khai. Bạn không thể đặt liên kết đến một trang về động vật nếu bài viết của bạn đang nói về cách chọn nước hoa được. Hay cũng không thể liên kết đến một trang về ô tô nếu bài viết của bạn đang nói về cách đọc sách sao cho hợp lý được. Nó sẽ phải liên quan và phù hợp.  

Tại sao google lại loại bỏ page rank?

Đại diện phía Google đã phát biểu như sau vào năm 2016: “Khi Internet phát triển và mọi người hiểu hơn về Internet, điểm số trên Toolbar Google PageRank là gì – Chỉ là một chỉ số đơn lẻ dần không còn hữu ích đối với người dùng. Do vậy, việc loại bỏ Pagerank Toolbar giúp tránh gây nhầm lẫn cho người dùng và quản trị viên Web về tầm quan trọng của chỉ số này.”

Nhưng liệu đó có phải là lý do duy nhất khiến Google phải loại bỏ công khai Pagerank không? Trên thực tế là không, một yếu tố khác góp phần vào quyết định này chính là Spam Link.

Thực tình mà nói, các SEOer đã từng có thời gian bị ám ảnh bởi Pagerank và nó nhanh chóng trở thành chiến thuật SEO được tập trung nhiều nhất, thậm chí trên cả việc tạo ra nội dung tuyệt vời và trải nghiệm người dùng vững chắc. Nguyên nhân đơn giản có lẽ đến từ cái tên “Google PageRank là gì” hay “PageRank là gì” (xếp hạng trang) của nó.

Vấn đề là bằng cách chia sẻ công khai Điểm Pagerank, điều này trở nên dễ dàng hơn cho các SEOer thao tác, cùng với các yếu tố ảnh hưởng như văn bản liên kết (anchor text), nofollow và mô hình lướt web hợp lý.

Những người làm SEO biết cách sử dụng Pagerank để tăng xếp hạng trang web của họ và họ đã tận dụng điều này.

Nếu chúng ta xem xét vấn đề này từ góc độ của Google, thì có thể hiểu rằng Google sẽ thấy vấn đề chính nằm ở thanh công cụ PageRank công khai. Nếu không có thanh công cụ này, thì cũng sẽ không có thước đo chính xác về thẩm quyền của một trang web (ít nhất là một công cụ chính thức chính thức).

Sự ra đời của thanh công cụ đã khiến các SEOer lạm dụng PageRank và sử dụng nó để thao túng thứ hạng. Họ bắt đầu mua bán các link có “Pagerank cao” trên mạng và mở ra một thị trường cực kỳ lớn đến bây giờ vẫn còn tồn tại. 

Thị trường mua bán pagerank giá cao là lý do  google loại bỏ chỉ số này (Ảnh: gtvseo)

Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để có thể mua các link có Pagerank cao? Thực ra có nhiều cách. Vào khoảng giữa những năm 2000, một trong những chiến thuật mua lại Pagerank là để lại bình luận trên blog. Nhìn ở góc độ của Google, đây là một vấn đề lớn. Về cơ bản, Pagerank sinh ra là để đo lường số lượng và chất lượng của các liên kết tự nhiên, những liên kết được đánh giá là có chất lượng là bởi vì nó được link đến các trang thực sự chất lượng. Giờ đây, nếu việc mua bán link diễn ra, dẫn đến những liên kết không còn tự nhiên xuất hiện, sẽ làm cho thuật toán của Google không còn hiệu quả trong việc phân loại nữa. Điều đó cũng ảnh hưởng đến việc sắp xếp các trang chất lượng cao so với các trang chất lượng thấp. Vậy nên, Google không còn lựa chọn thực sự nào khác ngoài việc gỡ bỏ thanh công cụ vào năm 2016.

>>> Có thể bạn quan tâm: Thẻ NoFollow và DoFollow là gì? Ưu nhược điểm của chúng

Kết

Như vậy MarketingAI đã cùng bạn đi tìm hiểu một khái niệm khá “cũ” trong Marketing đó là Pagerank là gì. Tuy rằng đã “cũ”, nhưng Pagerank vẫn được Google sử dụng trong việc xếp hạng website ngày nay. Chúng ta có thể không có thanh công cụ nữa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta không cần hiểu cách nó hoạt động và các yếu tố ảnh hưởng đến nó. Vì vậy, việc hiểu được Pagerank là gì vẫn sẽ giúp ích cho các SEOer trong việc tối ưu website. 

Tô Linh - MarketingAI

Tổng hợp