Ma trận BCG của Vinamilk và cách để quản lý hoạt động kinh doanh hiệu quả

Nổi tiếng là thương hiệu sữa tươi số 1 Việt Nam, với hoạt động kinh doanh hiệu quả cùng chiến lược Marketing của Vinamilk bài bản luôn khẳng định vị thế dẫn đầu của mình trong thị trường sữa Việt Nam.

Bên cạnh bài phân tích mô hình ma trận SWOT của Vinamilk , chúng ta cùng tìm hiểu hoạt động kinh doanh hiệu quả với ma trận BCG của Vinamilk thông qua bài viết dưới đây để giúp bạn hiểu hơn về những gì mà thương hiệu sữa lớn nhất Việt Nam đã và đang đạt được.

Tìm hiểu khái niệm ma trận BCG

Ma trận BCG là viết tắt của cụm từ Boston Consulting Group. Việc xây dựng ma trận BCG sẽ giúp doanh nghiệp định hướng chiến lược tăng trưởng thị phần bằng cách đưa các danh mục sản phẩm của mình vào 4 nhóm, từ đó xác định vị trí của các sản phẩm này trên thị trường để đưa ra quyết định đầu tư hay loại bỏ. Ma trận Boston được phân tích với các khía cạnh tương ứng với trục tung và trục hoành, lần lượt là:

• Thị phần (Market Share): Thị phần của sản phẩm trên thị trường là thấp hay cao.
• Triển vọng phát triển (Market Growth): Khách hàng tiềm năng trong thị trường có triển vọng phát triển hay không.

Cách phân tích ma trận BCG

1. SBU ngôi sao

Những sản phẩm được xếp vào danh mục này có thị phần kinh tế tương đối lớn, đang có sự tăng trưởng cao. Các sản phẩm này sở hữu lợi thế lớn trong việc cạnh tranh và dự định mang về lợi nhuận cao cho doanh nghiệp khi được đầu tư tăng trưởng. Ngôi sao được đánh giá cao về sự sinh lợi và tự đáp ứng được các nhu cầu về vốn, tuy vậy vẫn cần phải có một số lượng vốn đầu tư nhiều để giữ vững vị thế dẫn đầu.

2. SBU dấu chấm hỏi

Đây là những SBU có vị thế cạnh tranh và thị phần tương đối thấp, nhưng để nói về bước lâu dài thì đây lại là những ngành tăng trưởng cao và rất triển vọng trong lợi nhuận. SBU này có thể được trưởng thành SBU ngôi sao nếu được chú ý nuôi dưỡng vì chúng cần số lượng vốn đầu tư lớn và cần đánh giá đúng thực chất tiềm năng để có kế hoạch đầu tư đúng lúc.

3. SBU bò sữa

Đây chính là những ngành tăng trưởng thấp nhưng có thị phần cao và vị thế cạnh tranh mạnh. Thế mạnh này xuất phát từ tiết kiệm chi phí nhờ vào quy mô đường cong kinh nghiệm. SBU này khả năng sinh lợi cao nhưng chúng lại không có cơ hội phát triển và tốc độ của sự tăng trưởng ngành rất thấp. Vì vậy nhu cầu về vốn đầu tư không quá lớn và được xem là nguồn lợi nhuận rộng rãi.

4. SBU con chó

Mức độ cạnh tranh yếu và thị phần thấp, đây là một trong những ngành tăng trưởng chậm. SBU này triển vọng rất thấp vì đòi hỏi đầu tư lớn nhưng chỉ để duy trì một phần thị phần rất thấp, rất ít cơ hội để đem về lợi nhuận cao.

Một chiến lược marketing phải đảm bảo tăng cường hoặc duy trì hoạt động hỗ trợ cho các sản phẩm “ngôi sao” (ngay từ thời điểm thị trường phát triển mạnh và mang lại lợi nhuận, dẫn đến việc nhiều đối thủ cạnh tranh gia nhập và đầu tư thêm để tăng thị phần) và “dấu hỏi” (nhằm giành thị phần cao hơn trên những thị trường hấp dẫn). Nhưng cần giảm bớt đầu tư vào “bò sữa” (khi tốc độ tăng trưởng của thị trường thấp khiến cho thị trường trở nên kém hấp dẫn đối thủ cạnh tranh), và bỏ qua hay kết thúc tất cả những sản phẩm “con chó”.

• Ma trận hình ảnh cạnh tranh là gì
• Ma trận The Story Funnel: Bí quyết làm content đơn giản

Để tìm hiểu rõ hơn về về ma trận BCG, chúng ta cùng đi tìm hiểu chi tiết về tổng quan công ty Sữa Vinamilk và phân tích ma trận BCG của Vinamilk để quản lý hoạt động kinh doanh hiệu quả.

Tổng quan về Công ty Cổ phần sữa Việt Nam Vinamilk

Vinamilk là tên gọi tắt của Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Vietnam Dairy ProductsJoint Stock Company), công ty với thế mạnh chuyên về sản xuất, kinh doanh sữa và các sản phẩm từ sữa cũng như thiết bị máy móc liên quan tại Việt Nam. Vinamilk là doanh nghiệp hàng đầu của ngành công nghiệp chế biến sữa, hiện chiếm lĩnh 75% thị phần sữa đặc có đường, 90% thị phần sữa chua, 50% thị phần sữa tươi và 30% thị phần sữa bột tại Việt Nam.

Ngoài việc phân phối mạnh trong nước với mạng lưới 183 nhà phân phối và gần 94.000 điểm bán hàng phủ rộng 64 tỉnh thành, sản phẩm Vinamilk còn được xuất khẩu sang nhiều thị trường quốc tế như Mỹ,Pháp, Canada, Ba Lan, Đức, khu vực Trung Đông, Đông Nam Á... Sau hơn 40 năm ra mắt người tiêu dùng, đến nay Vinamilk vẫn giữ được thương hiệu sữa tươi số 1 Việt Nam với hơn 200 mặt hàng sữa tiệt trùng, thanh trùng và các sản phẩm được làm từ sữa. Vinamilk hiện đang sản xuất và phân phối 4 dòng sản phẩm chính: Sữa nước, sữa bột, sữa chua và sữa đặc.

Phân tích ma trận BCG của Vinamilk

Bước 1: Xác định danh mục các SBU của Vinamilk và đánh giá cơ hội tăng trưởng tương lai của chúng

Bước 2: Sắp xếp danh mục các SBU của Vinamilk vào ma trận BCG

Bước 3: Xác định chiến lược cho từng SBU

Question Marks (Dấu chấm hỏi)

• SBU sữa bột:

Sản phẩm này chiếm 30% thị phần nhưng thị trường tiêu thụ dòng sản phẩm sữa bột của Vinamilk lại chủ yếu ở khu vực nông thôn. Bởi ở các khu vực thành thị, đặc biệt là những thành phố lớn, nhu cầu của người dân tăng cao, họ sẵn sàng chi trả cho những sản phẩm chất lượng nên sản phẩm sữa của Vinamilk gặp phải nhiều cạnh tranh khốc liệt với các sản phẩm sữa ngoại, hàng xách tay.

Tuy nhiên, nhóm sản phẩm sữa bột của Vinamilk ngày càng đa dạng để đáp ứng với nhu cầu thực tế về phân khúc và đối tượng mục tiêu của nhóm khách hàng, phù hợp cho mọi đối tượng, nhu cầu người dùng, từ trẻ em đến phụ nữ mang thai, người lớn tuổi, người bị bệnh tiểu đường, người thừa cân, béo phì.... Chính vì vậy, đây vẫn sẽ là lợi thế không nhỏ để Vinamilk tiếp tục nắm giữ phần lớn thị phần.

     → Giải pháp: Vinamilk nên tiếp tục đầu tư vào danh mục SBU sữa bột, đẩy mạnh triển khai các hoạt động marketing cho SBU sữa bột, phát triển thêm các dòng sản phẩm mới, đặc biệt là định vị dòng sản phẩm ở phân khúc giá thấp.

• SBU sữa nước (sữa pha sẵn): 

SBU sữa nước luôn là một trong những mặt hàng chủ lực, chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng doanh thu của Vinamilk. Sở hữu lợi thế dòng sản phẩm sữa tươi tiệt trùng 100%, được sản xuất theo chu trình khép kín từ khâu chăn nuôi, thu mua, chế biến và đóng gói; trang trại sữa organic theo tiêu chuẩn châu Âu... là một trong những yếu tố giúp sản phẩm sữa nước (sữa pha sẵn) là phân khúc mang lại nhiều cơ hội tăng trưởng và lợi nhuận cho Vinamilk.

     → Giải pháp: Vinamilk nên tập trung triển khai đầu tư, chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào từ những trang trại sữa organic và nguồn sữa thu mua tự nhiên: mở rộng quy mô các trang trại, phát triển đàn bò bữa, xây dựng các nhà máy với công nghệ mới… bên cạnh đó hãng cũng cần làm mới hình ảnh thương hiệu với những chiến lược marketing hiệu quả nhằm duy trì hình ảnh, mở rộng đối tượng khách hàng.

Cash Cow (Bò sữa)

• SBU sữa đặc:

        SBU sữa đặc của Vinamilk là dòng sản phẩm xuất hiện khá sớm trên thị trường và cho đến thời điểm hiện tại, dòng sản phẩm sữa đặc của Vinamilk vẫn có chỗ đứng nhất định trên thị trường. SBU sữa đặc là dòng sản phẩm có thị phần cao nhưng mức tăng trưởng thấp nên cần có chính sách đầu tư phù hợp.

     → Giải pháp: Vinamilk nên tiếp tục duy trì đầu tư, đẩy mạnh các sản phẩm hướng tới phân khúc khách hàng bình dân và mở rộng cách kênh phân phối sản phẩm.

Phân tích ma trận SWOT của Samsung

Kết luận

Bên cạnh mô hình SWOT của để biết được điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức thì ma trận BCG của Vinamilk sẽ giúp hãng nhận biết được những nhóm ngành sản phẩm của mình đang thuộc nhóm “ngôi sao” hay “dấu hỏi” để từ đó có những chiến lược phát triển riêng cho từng nhóm ngành. Đây cũng là ma trận được nhiều doanh nghiệp lớn tận dụng để phân chia nhóm hàng sản phẩm phù hợp cho từng phân khúc khách hàng cũng như nguồn lực đầu tư. 

Phương Thảo - MarketingAI

Tổng hợp