Quiet hiring - đòn “phản công” tâm lý từ nhà tuyển dụng trong năm 2023?

Từ quiet quitting của người lao động đến quite hiring của nhà tuyển dụng. Đây liệu có phải đòn “đánh trả” của doanh nghiệp trong xu hướng cắt giảm nhân lực đang lan rộng hiện nay? Năm ngoái, thuật ngữ quiet quitting nổi lên như một hiện tượng trong thị trường lao động. Khi vừa bước vào 2023 được ít ngày, một thuật ngữ khác đã chiếm sóng và nhận được nhiều chú tâm từ các chuyên gia tuyển dụng. Ngay lập tức, quiet hiring được dự đoán sẽ trở thành xu hướng chính vào năm nay trong môi trường công sở.

Quiet hiring là gì?

Khái niệm quiet quitting được xem như trào lưu từ bỏ trong lặng lẽ của rất nhiều người lao động. Thế nhưng, trong bối cảnh các công ty đang thay đổi mang lại rất nhiều chuyển biến trong thị trường lao động, suy thoái kinh tế vẫn tác động lớn đến bức tranh đa ngành. Như một kết quả hiển nhiên, các công ty không chỉ sa thải nhân viên ồ ạt mà còn tuyển dụng trong thầm lặng. Đó là lý do mà khái niệm quiet hiring ra đời. Như nhiều nhận định từ trước đó, quiet hiring là một biến thể ngang hàng với quiet quitting hay thậm chí là quiet firing. Khái niệm này được cho là mô tả việc công ty nâng cao kỹ năng và lấp đầy khoảng trống ở nơi làm việc mà không cần tuyển dụng thêm nhân sự.

Sau quiet quitting, quiet hiring sẽ "chiếm sóng" thời gian tới.

Thuật ngữ này ra đời sau báo cáo về xu hướng 2023 xung quanh bức tranh toàn cảnh trong tương lai của thị trường lao động, do Giám đốc Nghiên cứu Cấp cao của công ty tư vấn Gartner - bà Emily Rose McRae đưa ra. Theo nhận định của trang CNBC thì trong năm 2023, quieting hiring sẽ trở thành xu hướng áp đảo, ít nhất là tại Mỹ, theo các chuyên gia về nhân sự. Đặc biệt, người lao động sẽ cần chuẩn bị cho xu hướng này.

Vì sao quiet hiring sẽ trở thành xu hướng?

Quá trình “tuyển dụng thầm lặng” có thể diễn ra trong nội bộ và bên ngoài. Đôi khi điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp sẽ thuê thêm nhân sự/nguồn lực ngắn hạn hoặc khuyến khích chính những nhân sự hiện tại chuyển sang các vị trí mới trong công ty. Các chuyên gia cho rằng, quiet hiring sẽ là một chiến lược phổ biến của các nhà tuyển dụng, như một giải pháp thay thế nhẹ nhàng hơn cho việc kết thúc hợp đồng với người có tiềm năng. Đồng thời, cách làm này cũng giúp tiết kiệm chi phí, thúc đẩy đầu tư và cho phép người tuyển dụng nhanh chóng giải quyết các việc được ưu tiên cao hơn.

Do đó, người lao động có thể coi đây là một thách thức hoặc cơ hội. Cơ hội là họ hoàn toàn có thể đưa ra những yêu cầu, mong muốn cho công việc hoặc vị trí làm việc mới của mình. Thách thức nằm ở chỗ bạn sẽ vẫn làm việc với doanh nghiệp đó. Điều này đồng nghĩa với việc những trục trặc mang tính tổ chức (nếu có) sẽ khó được giải quyết, thậm chí kéo dài. Hội đồng Nghề nghiệp Monster Jobs đã khảo sát ở phía người lao động. Có đến 80% cho rằng họ đã được tuyển dụng trong quá trình quiet hiring. Con số này cao đến mức đáng ngạc nhiên, thế nhưng lại khá tương đồng với số liệu mà trang JobSage từng công bố trước đó. Số liệu chỉ ra có đến 78% người lao động được thăng chức trong thầm lặng và 58% cho rằng họ bị thao túng tâm lý hoặc lợi dụng từ quá trình này.

Đâu là các ngành áp dụng quiet hiring mạnh mẽ nhất?

Câu trả lời là các lĩnh vực nghệ thuật, thiết kế, khách sạn, dịch vụ ăn uống, giáo dục được dự báo là sẽ áp dụng quiet hiring mạnh mẽ nhất. Đây không phải động thái quá mới mẻ trong thế giới tuyển dụng. Nhưng lần đầu tiên, người tuyển dụng cũng như người lao động có thể thật sự hiểu đầy đủ về quá trình này. Từ đó, dễ dàng nhìn nhận những biến đổi trong thị trường và đưa ra nhận định cho riêng mình.

Chuyên gia về tuyển dụng như bà Emily Rose McRae đã nhấn mạnh rằng, quiet hiring là xu hướng khác biệt so với việc thuê nhân sự bên ngoài hoặc cắt giảm nhân công. Lý do là quá trình này giúp nâng cao kỹ năng, mang lại nhiều lợi ích hơn cho những nhân viên có tham vọng và muốn cống hiến nhiều hơn. Bên cạnh đó, quiet hiring còn khiến ban quản lý có ý thức lấp đầy những khoảng trống và chuyên môn hơn. Đặc biệt là các nhân viên sẽ được trả tiền để bước khỏi lối mòn, thử sức và theo đuổi những hướng đi mới. Giống như một tiến trình không thể tránh khỏi trong bối cảnh cắt giảm nhân sự trên diện rộng như hiện nay, quiet hiring là bước tiến không tránh khỏi mà người lao động và nhà tuyển dụng đều phải làm quen.

Làm sao để tận dụng quiet hiring?

Bạn cảm thấy thế nào nếu bị đẩy sang một vị trí hoàn toàn mới? Chắc chắn là không thể làm quen ngay được. Đặc biệt, người lao động sẽ có những lo lắng khi công ty bất ngờ thay đổi cơ cấu nhân sự. Dù muốn hay không thì thuật ngữ quiet hiring chắc chắn sẽ trở thành chủ đề chính trong năm 2023. Nghĩa là người lao động buộc phải làm quen với khái niệm này, dẫu có kéo dài hay chỉ là trào lưu nhất thời.

Không có gì lạ khi người lao động do dự, thậm chí cảm thấy bản thân dư thừa khi bị điều phối sang một vị trí khác nhiều so với vị trí họ được thuê. Do đó, trách nhiệm thuộc về người sử dụng lao động rất nhiều trong việc truyền đạt đúng lý do, mục đích để mở rộng cũng như nhắc lại điểm mạnh của nhân viên. Bà Emily Rose McRae chia sẻ rằng, những người nằm trong quá trình quiet hiring nên xem sự thay đổi không thoải mái này như một bước đệm thăng tiến trong sự nghiệp. Nếu hoàn thành tốt vai trò này, người lao động hoàn toàn có thể sử dụng đó như một lợi thế để thương lượng về cơ hội thăng tiến dài hạn. Về phía nhà tuyển dụng, các doanh nghiệp nên ý thức được rằng, cần phải chuẩn bị tâm lý và định hình rõ cho nhân viên của mình trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào. Hãy nhìn vào bản chất của sự việc và cho họ thấy, đâu là ý nghĩa thực sự và những điểm tích cực mà người lao động sẽ nhận được. Tạm kết Dù là một xu hướng mới, nhưng các chuyên gia đều đưa ra dự đoán lạc quan về quiet hiring. Nhìn vào thực tế, làn sóng sa thải chưa dừng lại, cơn khủng hoảng lạm phát còn chưa đi đến hồi kết. Do đó, không có dự báo trước nào về việc các công ty có thể sớm thoát khỏi những khó khăn về ngân sách, đặc biệt là ngân sách cho nhân sự. Như vậy, hoặc là thay đổi để thích nghi với quiet hiring, hoặc là trở thành một người từ bỏ trong lặng lẽ là một trong những lựa chọn khá ít ỏi của người lao động. Thế nhưng, nhìn vào điểm tích cực, các chuyên gia đều có những nhận định lạc quan vào quiet hiring. Họ cho rằng đây chính là cơ hội để nhân viên ngồi xuống và nói chuyện với cấp trên, với bộ phận nhân sự về mức độ sẵn sàng của mình và có trách nhiệm cụ thể hơn với tương lai phía sau.

Tú Cẩm - Marketing AI