Pitching là gì? Những mẹo pitching thành công từ Shark Tank

Những buổi pitching căng thẳng nhưng vô cùng sáng tạo diễn ra giữa doanh nghiệp và nhà đầu tư đã không còn là điều gì lạ lẫm trong thế giới kinh doanh đầy sôi động. Bản chất của buổi Pitching là hoàn toàn vì động cơ kinh doanh: tìm kiếm người phù hợp nhất cho vấn đề của thương hiệu và tìm kiếm người phù hợp nhất để đầu tư cho thương hiệu.

Tuy nhiên nhiều bạn trẻ mới bắt đầu kinh doanh vẫn chưa nắm rõ khái niệm pitching là gì?. Hãy cùng MarketingAI tìm hiểu rõ hơn về khái niệm Pitching và những mẹo pitching thành công từ chương trình thực tế Shark Tank.

Pitching là gì?

Pitching là một từ tiếng Anh nghĩa mang nghĩa là thuyết phục khách hàng hoặc nhà đầu tư rót vốn cho ý tưởng của của một cá nhân hoặc một tập thể công ty. Trong giới truyền thông sôi động, pitching là trình bày ý tưởng dựa trên brief (bản tóm tắt yêu cầu sáng tạo) cho khách hàng để giành được dự án đó về cho công ty. 

Pitching là một cuộc chiến giữa các agency để thiết lập mối quan hệ kinh doanh với client. Người tham gia trực tiếp trình bày là account hoặc giám đốc của công ty đó.

Trong giới kinh doanh khởi nghiệp, pitching là thuyết trình ý tưởng trước những nhà đầu tư. Nhà khởi nghiệp đưa ra những ý tưởng, kêu gọi sự rót vốn từ những quỹ đầu tư mạo hiểm, họ thuyết trình về nhu cầu sử dụng vốn, tính hiện thực hóa của dự án hay tầm nhìn chiến lược của dự án đó... 

Pitching đòi hỏi người thuyết trình nhiều năng khiếu cũng như kỹ thuật, từ cách nói thu hút, thuyết phục đối tượng được nghe đến nội dung, slide trình chiếu, phong cách ăn mặc... Người thuyết trình cần thể hiện hoàn hảo nhất để đem đến cơ hội cho startup của mình. 

Họ có một khoảng thời gian ngắn để kể câu chuyện của doanh nghiệp, bán sản phẩm của họ, trả lời các câu hỏi và tổng thể tạo ra tác động mà họ hy vọng sẽ dẫn đến một cơ hội kiếm tiền lớn.

Có rất nhiều mẹo pitching tuyệt vời mà chúng ta có thể học hỏi từ chương trình Shark Tank đang rất được sự quan tâm của giới startup trẻ Việt Nam.

Quy trình pitching hiệu quả

Để giúp buổi pitching đạt hiệu quả tốt về cơ bản cần nắm được những quy trình pitching như sau:

Đặt vấn đề

Trong quy trình pitching hãy đặt vấn đề thật ngắn gọn, xúc tích trong 1 phút. Nếu quá sa đà vào phần đặt vấn đề bạn sẽ không còn thời gian để trình bày những nội dung tiếp theo

Giới thiệu tính năng sản phẩm

Phần giới thiệu tính năng sản phẩm cần được sử dụng thời gian hợp ly, hãy để nhà đầu tư thấy sản phẩm của bạn có thể giải quyết triệt để vấn đề của khách hàng nhanh chóng nhất.

Mô hình kinh doanh

Hãy dành thời gian để nói về mô hình kinh doanh của bạn, những hợp đồng mà bạn đã có. Điều này sẽ giúp bạn tạo sự tin tưởng cho các nhà đầu tư.

Thông tin thị trường

Hãy chia sẻ thẳng thắn với nhà đầu tư về thị trường và dung lượng thị trường. Tất nhiên, đây phải là con số thực, con số khả quan, chứ không phải con số ảo. Với kinh nghiệm nhiều năm trên thương trường, các nhà đầu tư hoàn toàn đánh giá được dự án của bạn ở mức độ nào.

Số tiền cần gọi vốn và kế hoạch sử dụng tiền vốn

Bạn hãy cân nhắc số tiền gọi vốn thật hợp lý, tỷ lệ cổ phần và kế hoạch sử dụng tiền vốn. Cũng cần tính toán khả năng sinh lời của dự án để cung cấp cho chủ đầu tư thông tin về thời gian hoàn vốn. Số tiền đầu tư cần đủ lớn để đảm bảo sự bứt phá cho dự án, nhưng cũng nên được đánh giá là số tiền đầu tư hợp lý.

Nếu như nhận được số tiền đầu tư đó, bạn có thể nhận được hệ thống phân phối của các chủ đầu tư, do vậy hãy chú trọng xem số vốn đó nên phân bổ như thế nào.

Những mẹo pitching thành công từ Shark Tank

Không có gì bằng cách học hỏi dựa trên thực tế, chính vì vậy hãy thảm khảo những mẹo pitching thành công và hiệu quả từ Shark Tank.

Thực hành thật nhiều trước khi thuyết trình ý tưởng

Hãy lấy trường hợp của Aaron Krause, người tạo ra sản phẩm Scrub Daddy, một dụng cụ làm sạch có hình dáng mặt cười đã nhận được giá thầu từ nhà đầu tư Shark Tank Lori Greiner - và được gọi là sản phẩm thành công nhất trong lịch sử Shark Tank.

Ngoài việc có một sản phẩm phi thường, người khác biệt của Krause đã luyện tập pitching trước mặt rất nhiều người trước khi tham gia chương trình. Theo Krause, anh đã tập luyện hàng tháng tại các cửa hàng tạp hóa địa phương nơi anh đang bán sản phẩm của mình. Trong quá trình này, anh ấy đã tinh chỉnh cách thuyết trình của mình để khi cuối cùng anh ấy xuất hiện trên chương trình, mọi thứ dường như hoàn hảo. Nhà đầu tư Shark Tank, John Daymond, nói rằng "giống như xem quảng cáo trực tiếp".

Bạn càng quen thuộc và thoải mái hơn với pitching, bản trình bày của bạn càng hiệu quả. Như Cuban đã nói, không có lối tắt nào ở đây: Bạn phải thực hành (rất nhiều) để đạt được mức độ quen thuộc và thoải mái mà sẽ dẫn đến một bài thuyết trình hoàn hảo. Và bài thuyết trình hoàn hảo đó có thể khiến bạn kiếm được nhiều tiền.

Hãy kể một câu chuyện tuyệt vời và tạo mối liên hệ cảm xúc

Mặc dù một số bản pitching trình bày ý tưởng có cấu trúc cứng nhắc - tuy nhiên khi bạn lồng câu chuyện và cảm xúc của cá nhân vào quá trình pitching, nhà đầu tư sẽ thấy hành trình của bạn hấp dẫn hơn nhiều so với những tầm nhìn chiến lược viển vông.

Kể một câu chuyện này không phải là về cách bù đắp cho việc thiếu hiểu biết về kinh doanh. Đó chính là cách kết nối tình cảm mạnh mẽ với các nhà đầu tư ở mức độ như con người có tình cảm với nhau. Bạn có tể tạo ra sự khác biệt lớn trong kết quả pitching nhờ lồng ghép tạo ra mối liên hệ cảm xúc.

Hãy nhớ rằng: Mọi người có xu hướng phản ứng tình cảm đầu tiên, và sau đó hợp lý hóa mọi chuyện. Nghiên cứu cho thấy rằng ngay cả những quyết định mà ta là hợp lý đều được cho là luôn dựa trên cảm xúc. "Điều này có nghĩa là khi bạn xây dựng và phân phối quảng cáo, hãy tập trung vào việc đảm bảo bạn đạt được động lực mạnh mẽ và đủ để truyền cảm hứng thu hút khán giả"

Trong tâp 15 Shark Tank Việt Nam, anh Trần Đại là CEO và Founder của công ty khu vườn của mẹ đã lấy đi nước mắt của các Shark và được Shark Linh, Shark Khoa và Shark Hưng đầu tư 3 tỷ đồng cho 45% công ty. Anh Đại chia sẻ mình tạo ra sản phẩm socola từ lúa mì bởi mong muốn đem đến sức khỏe tốt cho người mẹ bị chẩn đoán bị tim.

Các doanh nhân trên Shark Tank, những người đã đưa ra những nốt nhạc tốt nhất không chỉ kể một câu chuyện hấp dẫn, mà còn quảng bá bản thân như một doanh nhân thông minh, hiểu biết. Sau khi tất cả, một kết quả đầu tư trong một quan hệ đối tác kinh doanh - và các nhà đầu tư muốn làm việc với những người thông minh, những người biết những gì họ đang làm và có thể kiếm tiền.

Tạo dựng thương hiệu cá nhân với tư cách là người kinh doanh có hiểu biết

Các doanh nhân trên Shark Tank, những người thuyết trình tốt nhất không chỉ kể một câu chuyện hấp dẫn, mà còn phải hiểu rõ bản thân như một doanh nhân hiểu biết. Trong mối quan hệ đối tác kinh doanh - các nhà đầu tư cần đảm bảo mình muốn làm việc với những người thông minh, những người biết những gì họ đang làm và có thể kiếm tiền từ mục tiêu của họ.

Các nhà đầu tư biết rằng đối tác kinh doanh của họ càng tốt thì công việc càng dễ dàng. Sử dụng những câu chuyện về đạo đức công việc và sự cống hiến của bản thân để thuyết phục các nhà đầu tư rằng bạn có đủ những gì cần thiết để đưa ra những ý tưởng mới và thực hiện các sáng kiến kinh doanh một cách thông minh.

Làm nổi bật tính xác thực của sản phẩm bằng cách nói về doanh số bán hàng 

Cùng với một câu chuyện hấp dẫn và cách thuyết trình cuốn hút, dự đoán doanh số trong tương lai và những kì vọng bạn đã đạt được là một điều cực kì cần thiết. Các nhà đầu tư thích xem các ý tưởng được hỗ trợ bởi các số liệu thực hơn là những ý tưởng trên trời chưa có giải pháp.

Hãy nhớ là phải thực tế với dự đoán bán hàng của bạn. Nếu bạn sai lầm trong bước đi này, nhà đầu tư sẽ mất niềm tin vào thương hiệu của bạn. Hãy lấy ví dụ về đồng hồ Curnon của những người Việt trẻ thiết kế. CEO Nguyễn Quang Thái và CFO Trịnh Anh Đức đã đưa ra những kết quả chứng thực rất khả quan của thương hiệu đồng hồ Việt này trên thị trường, đủ để khiến các Shark tin tưởng và đưa ra quyết định đầu tư.

Kết

Mặc dù trong quá trình pitching, bạn có thể cảm thấy lo lắng, nhưng điều quan trọng là bạn phải luôn giữ một cái đầu lạnh đủ để thuyết phục nhà đầu tư. Nếu bạn trở nên khó chịu, bạn sẽ chỉ làm cho các nhà đầu tư không thoải mái - và họ có thể thấy điều đó là thiếu tự tin. Bạn càng đầu tư kĩ cho quy trình pitching cũng như nắm rõ được pitching là gì? hiểu rõ sản phẩm và mang đến những giải pháp khả thi thì bạn càng có thể dễ dàng nhận được sự ủng hộ từ nhà đầu tư.