Phim Boy’s Love hay còn được gọi là dòng phim Y tại Thái Lan vài năm trở lại đây đang ghi dấu những bước phát triển mạnh mẽ và được người Thái kỳ vọng sẽ trở thành quyền lực mềm tiếp theo của truyền thông Thái Lan.

Thái Lan thường được biết đến nhờ ngành du lịch vốn nổi tiếng với du khách trong nước và quốc tế. Từ lâu, chính phủ quốc gia này đã đẩy mạnh quảng bá về văn hoá, ẩm thực và phim ảnh Thái Lan và coi đó như phương tiện để truyền thông và quảng bá cho đất nước - một dạng quyền lực mềm tạo sức ảnh hưởng.

Trong vòng 2 năm trở lại đây, dòng phim Boy’s Love được xác định như một mục tiêu đầu tư và phát triển thành quyền lực mềm tiếp theo của truyền thông và chính phủ Thái Lan. Và hiện tại, việc định vị Thái Lan trở thành “trung tâm của nội dung Boy’s Love” bước đầu cho thấy truyền thông và chính phủ Thái Lan đã đưa ra lựa chọn đúng đắn.

Dòng phim Boy’s Love là thể loại phim lấy tình yêu đồng tính nam làm chủ đề chính. Phim Boy’s Love được cho là phát triển từ Nhật Bản với nền tảng ban đầu xuất phát từ những bộ truyện tranh lấy chuyện tình cảm đồng tính nam làm trung tâm.

Trước khi phim Boy’s Love của Thái tạo ra những "cú nổ" trên toàn cầu như hiện nay, các bộ truyện tranh hoặc tiểu thuyết Boy’s Love đã xuất hiện từ khoảng đầu những năm 2000 tại quốc gia này. Nhân vật đồng tính nam trong khoảng thời gian đó thường xuất hiện trên phim ảnh qua các vai phụ hài hước, màu mè và lối diễn xuất cường điệu - cách khắc hoạ khá một màu vẫn còn thấy được tại điện ảnh Việt Nam đến tận hiện nay.

Dần dần, cặp đôi nam nam bắt đầu có chỗ đứng trên phim ảnh với tư cách là cặp đôi phụ. Nhưng phải đến tận năm 2013, nhờ sự yêu thích của Phu - Thee dù chỉ xuất hiện dưới tư cách là cặp phụ trong bộ phim Hormones (Tuổi Nổi Loạn) từng gây tiếng vang toàn khu vực, mà dòng phim Boy’s Love mới bắt đầu đánh dấu những bước chuyển mình tiếp theo.

Nhận thấy sự chào đón nhiệt liệt không chỉ tại Thái Lan, năm 2014, Love Sick (Yêu Là Yêu) ra đời, trở thành bộ phim đầu tiên tại Thái Lan chính thức lấy câu chuyện tình yêu của hai nam sinh làm chủ đề chính. Lần lượt sau đó là những tên tuổi như SOTUS The Series, Make It Right (Tình Đến Rồi, Đừng Để Lỡ) được sản xuất, biến phim Boy’s Love trở thành dòng phim chính thống, có lượng khán giả hâm mộ riêng, chiếu trên các đài lớn và các nền tảng chiếu phim trực tuyến với nội dung được đầu tư cả về kịch bản lẫn chất lượng diễn viên.

Phải nói rằng trước Thái Lan, đã có nhiều đất nước tại châu Á đầu tư phát triển nội dung gắn với cộng đồng LGBTQ+ như Nhật Bản, Đài Loan hay Trung Quốc. Nhưng chỉ tại Thái Lan, không chỉ các nhà làm phim, mà chính phủ cũng đã gia nhập “cuộc chạy đua” nhằm thực hiện hoá giấc mơ biến phim Boy’s Love trở thành “quyền lực mềm” của quốc gia này, như khi người Hàn chinh phục thế giới bằng K-pop và K-dramas.

Điều gì khiến chính phủ Thái Lan chịu đầu tư vào ngành công nghiệp phim Boy’s Love và Thái Lan đang tận dụng nguồn lực này như thế nào?

>>> Xem thêm: Marketer học được gì từ Heartstopper - series phim LGBTQ+ gây sốt toàn thế giới?

Kể từ Love Sick, đã có rất nhiều nhà sản xuất và các công ty giải trí lớn nhảy vào sân chơi phim Boy’s Love. Trong đó phải kể đến GMMTV - công ty con của tập đoàn giải trí lớn nhất Thái Lan GMM Grammy.

GMMTV đầu tư một không gian nội dung riêng dành cho dòng phim Boy’s Love với dàn diễn viên, đạo diễn chuyên nghiệp và nguồn kịch bản phần lớn được chuyển thể từ tiểu thuyết. Các nam diễn viên sẽ được bắt cặp, cùng đóng phim và cùng quảng bá cho bộ phim. Hầu hết các diễn viên đã quen mặt khán giả và có một lượng lớn người hâm mộ ổn định trên các nền tảng mạng xã hội như Twitter, Instagram và có sức ảnh hưởng nhất định. GMMTV đầu tư đều đặn và hầu như năm nào cũng có một vài dự án phim Boy’s Love ra mắt.

Giai đoạn đầu năm 2020 ghi nhận sự phong tỏa dài ngày tại nhiều quốc gia trên khắp thế giới do dịch bệnh. Đây là thời điểm ghi nhận sự tăng trưởng chóng mặt của nhiều nền tảng chiếu phim trực tuyến. Tương tự, Thái Lan cũng ghi nhận vô số lượt xem phi mã tại các nền tảng như LINETV, WeTV, Iqiyi, Ais Play...

Đối với nhiều khán giả của dòng phim Boy’s Love nói chung và phim Boy’s Love Thái Lan nói riêng, giai đoạn phong tỏa này có lẽ không ai có thể quên ngày thứ Sáu mỗi tuần chìm đắm trong bộ phim 2gether The Series (Vì Chúng Ta Là Một Đôi).

Từ tập đầu tiên ra mắt, bộ phim lập tức đứng hạng 1 xu hướng toàn cầu trên mạng xã hội Twitter, mở ra hàng triệu đề tài thảo luận từ tiếng Thái, tiếng Trung, tiếng Anh và sôi nổi không kém chính là tiếng Việt.

2gether The Series nổi tiếng đến mức lượt theo dõi của hai diễn viên chính mới ra mắt là Bright Vachirawit Chevaree và Win Opas-iamkajorn đã tăng thêm vài triệu người, khởi điểm từ vài nghìn người, chỉ sau 13 tuần công chiếu. Sau bộ phim, hai nam diễn viên chính còn tổ chức buổi gặp mặt trực tuyến để giao lưu với người hâm mộ tại Bắc Kinh, Tokyo, Seoul, New York và Luân Đôn. Tính đến nay, hai nam diễn viên đã có thêm khoảng 10 triệu lượt theo dõi, sau hơn hai năm từ khi phim ra mắt.

2gether The Series được xem như “cú huých” cho hướng đi của dòng phim Boy’s Love sau này. Một bộ phim về tình yêu giữa hai chàng trai không chỉ thay đổi cách làm phim, cách khai thác đề tài phim và còn cả cách các nhà sản xuất phim và chính phủ Thái Lan nhìn nhận về một dòng phim đã và đang chuyển mình thành ngành công nghiệp khổng lồ.

Đi qua gần 10 năm phát triển không có định hướng và đầu tư rõ ràng, các bộ phim nam nam của Thái Lan nhìn chung vẫn mang một màu sắc. Đề tài khai thác chủ yếu là về các nam sinh trên bối cảnh học đường với các tình tiết đóng khung lặp lại. Kể cả đến 2gether The Series thì bối cảnh vẫn chưa vượt được quá xa giảng đường đại học.

Sự lặp lại này tuy có an toàn nhưng đồng thời không thể thỏa mãn được nhóm khán giả ngày một có nhiều mong mỏi hơn vào dòng phim Boy’s Love. Đặc biệt là sau khi 2gether The Series thu hút được sự chú ý trên toàn cầu, các cặp đôi nam nam tại quốc gia này càng được quan tâm hơn.

Phó Chủ tịch mảng kinh doanh nội dung của LINE’s TV chia sẻ, thị phần của phim Boy’s Love đã tăng từ 5% ở năm 2019 lên đến đỉnh điểm là 34% trong năm 2020. Không chỉ khán giả trong nước mà khán giả nước ngoài cũng “săn lùng” các bộ phim Boy’s Love của Thái Lan, đặc biệt là trong thời gian phong tỏa vì dịch bệnh.

Cục Xúc tiến Thương mại Quốc tế (DITP) thuộc Bộ Thương mại Thái Lan đã “nhập cuộc” vào năm 2020 sau khi nhận thấy tiềm năng từ thị trường ngách là dòng phim Boy’s Love và đồng thời tuyên bố sẽ hỗ trợ để phát triển hết mức nội dung nhiều hứa hẹn này.

Tổng Giám đốc của DITP, ông Soomset Susomboon đã nhận định rằng ngành công nghiệp phim Boy’s Love tại Thái Lan hiện có giá trị hơn 1 tỷ baht (xấp xỉ 28,7 triệu USD). Chính phủ sẽ lên kế hoạch để tổ chức các sự kiện và hoạt động nhằm định vị Thái Lan là “trung tâm của nội dung Boy’s Love”. Đặc biệt, chính phủ nước này đã mạnh tay liên kết với các quốc gia từ châu Á và châu Mỹ Latinh để bán các nội dung phim Boy’s Love với mức định giá là 360 triệu baht (khoảng 10,3 triệu USD) chỉ trong 2 ngày thương thuyết.

Nhật Bản, Đài Loan và Việt Nam là một trong những quốc gia mua nội dung Boy’s Love của Thái Lan nhiều nhất. Cùng với sự gia nhập của các nền tảng chiếu phim trực tuyến như WeTV và Iqiyi, khán giả Việt Nam lại càng dễ dàng tiếp cận các bộ phim Boy’s Love được chiếu đồng thời với giờ ra mắt tại Thái Lan.

Từ khi chính phủ chính thức đầu tư vào ngành công nghiệp phim Boy’s Love, có thể thấy vô số thay đổi tích cực đã diễn ra. Đơn cử như mỗi năm có đến hơn 20 dự án phim Boy’s Love của các nhà sản xuất lớn nhỏ được ra mắt. Nội dung phim đồng tính nam trên các nền tảng luôn đứng đầu lượt xem bất kể phải cạnh tranh với dòng phim khác.

Người Hàn chinh phục thế giới bằng các nhóm nhạc đa dạng phong cách, bằng các bộ phim dài tập đủ thể loại giúp đất nước này trở thành hiện tượng toàn cầu. Người Thái coi cách quảng bá và tận dụng quyền lực mềm của người Hàn như một phương thức đáng học hỏi. Và sau 17 năm quan sát, quốc gia này đã có những động thái đầu tiên thực hiện giấc mơ quyền lực mềm của mình như người Hàn từng làm, bằng ngành công nghiệp phim Boy’s Love.

Quyền lực mềm được định nghĩa là một loại năng lực giúp đạt được mục đích thông qua sức hấp dẫn chứ không phải do ép bức hay dụ dỗ. Sức hấp dẫn đến từ quan điểm giá trị về văn hoá, chính trị và chính sách ngoại giao của một nước. Dựa trên định nghĩa này, chính phủ và truyền thông Thái Lan đã tạo ra một định hướng phát triển khác biệt cho dòng phim Boy’s Love.

Đào sâu và đa dạng nội dung

Từ khi chính phủ Thái Lan vào cuộc, các bộ phim Boy’s Love đã có sự thay đổi lớn về đề tài. Thay vì 90% các bộ phim dừng lại ở bối cảnh trường lớp, cuộc sống đời thường của các nam sinh thì từ khoảng năm 2020, đề tài các bộ phim Boy’s Love đã đa dạng hơn rất nhiều.

Vẫn là câu chuyện tình yêu giữa các chàng trai nhưng câu chuyện được xây dựng trên các bối cảnh khác nhau. Có phim lựa chọn nói về các vùng dân tộc và văn hoá thiểu số của Thái Lan. Có bộ phim lại quảng bá du lịch, ẩm thực, trong khi một số khác lại được xây dựng với mục đích kêu gọi quyền lợi cho các nhóm hoặc cộng đồng yếu thế như người nghèo, người khuyết tật và cho cộng đồng Queer.

Ví dụ có thể kể đến như bộ phim Tale Of Thousand Stars (Cổ Tích Ngàn Sao). Nhờ khai thác chuyện tình giữa một thầy giáo tình nguyện dạy học tại vùng núi và một đội trường kiểm lâm, bộ phim mở ra một chủ đề mới mẻ chưa từng có trước đó. Theo chân hai nhân vật, khán giả được chứng kiến cảnh thiên nhiên hùng vĩ với những cánh rừng nguyên sinh của vùng núi phía Bắc Thái Lan, quan sát những tập tục văn hoá và các món ăn bản địa Chiang Rai siêu độc đáo.

Bộ phim thu hút hàng triệu lượt xem tại thời điểm ra mắt với bình luận từ khán giả khắp nơi trên thế giới. Qua cách tiếp cận này, một phần văn hóa thiểu số của Thái Lan đã được truyền thông đến với bạn bè quốc tế.

Hay bộ phim I Told Sunset About You (Giải Nghĩa Tình Yêu Anh Bằng Trái Tim Em) khai thác tình yêu giữa hai cậu học sinh trung học. Nhưng thay vì bó buộc nhân vật tại một thành phố với khung cảnh hối hả quen thuộc, nhà sản xuất đưa khán giả về miền Nam với nắng và gió biển của Thái Lan. Phim được quay tại Phuket - vùng đất du lịch từ lâu đã nổi danh với khách du lịch quốc tế.

Thước phim tráng lệ về vùng biển Phuket với sự xuất hiện của những con phố dài cổ kính, vô số đền chùa với lối kiến trúc lạ mắt đã “đốn tim” khán giả. I Told Sunset About You đồng thời mở ra không gian văn hoá của những người Thái gốc Hoa tại đây, với phương ngữ và đặc sản của riêng họ. Người xem không chỉ phải lòng mối quan hệ giữa Teh và Oh-aew mà còn muốn một lần được đến những nơi mà hai cậu bạn này đã nắm tay nhau đi qua. Đặc biệt, đây là một trong số ít phim Boy’s Love sở hữu kịch bản gốc nhưng hấp dẫn không kém các bộ phim được chuyển thể trước đó.

Không dừng lại ở ẩm thực, văn hoá, du lịch, còn có một loạt danh sách các bộ phim Boy’s Love đã giúp truyền thông về những vấn đề vĩ mô hơn như Not Me (Cậu Ấy Không Phải Tôi) kêu gọi quyền tự do thể hiện quan điểm chính trị của giới trẻ, quyền làm việc và được tôn trọng của nhóm người khuyết tật, ủng hộ cộng đồng LGBTQ+. Hoặc Cutie Pie (Không Nói Gì, Anh Lại Bảo Em Ngốc) lồng ghép thông điệp kêu gọi quyền kết hôn cho cộng đồng LGBTQ+.

Các nhà sản xuất đã không ngần ngại thay đổi hướng đi của các bộ phim Boy’s Love từng chỉ mang nội dung đơn giản với mục đích giải trí để chúng trở thành phương tiện truyền thông lý tưởng hướng đến khán giả trong nước và cả khán giả quốc tế.

>>> Xem thêm: Điểm tên cơ hội truyền thông - marketing cho thị trường LGBTQ+

Mở rộng quảng bá và nền tảng trình chiếu

Nhưng với sự thay đổi từ sau 2gether The Series, cùng công tác ủng hộ và thúc đẩy sản xuất từ chính phủ Thái Lan, các bộ phim Boy’s Love đã tìm được con đường thuận lợi hơn để “xuất khẩu” các nội dung của mình dưới nhiều ngôn ngữ hơn nữa.

Đơn cử tại thị trường Việt Nam, bên cạnh phần đông các bộ phim vẫn được duy trì chiếu miễn phí trên Youtube, khán giả sẵn lòng tiếp cận các bộ phim Boy’s Love với phụ đề tiếng Việt chất lượng cao tại nền tảng chiếu phim trực tuyến có trả phí như WeTV, IQiYi và Netflix.

Hoạt động quảng bá cũng được thay đổi mạnh và rầm rộ hơn giai đoạn trước đó. Các bộ phim Boy’s Love được tận dụng quảng bá trên các nền tảng quốc tế hơn như Twitter, Instagram, Facebook hay thậm chí là Weibo để thu hút khán giả ở mọi nơi trên thế giới.

Chưa thể thống kê chính xác chiến lược xuất khẩu nội dung Boy’s Love đang được đón nhận tại các quốc gia đến đâu. Nhưng có thể quan sát được rằng các bộ phim đều đứng đầu nền tảng chiếu phim trực tuyến khi ra mắt, tiếp tục “càn quét” mục xu hướng tại Twitter và liên tục đứng đầu ở nhiều bảng xếp hạng tại một số quốc gia trong khu vực như Trung, Hàn, Nhật, Đài và Việt Nam.

Diễn viên phim Boy's Love đồng thời tham gia các buổi fanmeeting hay concert trực tuyến để gặp người hâm mộ, vừa nhằm quảng bá cho phim, vừa mang văn hoá Thái Lan đến gần hơn với những khán giả yêu thích phim.

Mỗi diễn viên Boy’s Love là một đại sứ văn hoá

Thay đổi tiếp theo nằm ở việc định hướng hoạt động của các nam diễn viên đóng phim Boy’s Love. Sau thành công của mỗi bộ phim, các nam diễn viên chính thường sẽ có một lượng người theo dõi lớn và trung thành ủng hộ mỗi hoạt động sau đó của họ.

Trước khi Boy’s Love được định hướng là quyền lực mềm tiếp theo mà người Thái muốn khai thác thì hầu hết các nam diễn viên này đã hoạt động với tư cách là KOL hoặc đại sứ thương hiệu của nhiều nhãn hàng lớn, nhờ độ nổi tiếng của các bộ phim Boy’s Love mà họ tham gia.

Chính phủ Thái Lan đã tận dụng đặc điểm này để biến mỗi diễn viên Boy’s Love trở thành một đại sứ văn hoá và truyền thông tới những người hâm mộ của họ về đất nước, con người, văn hoá Thái Lan.

Diễn viên, ca sĩ Mew Suppasit từng nổi tiếng với bộ phim Boy’s Love TharnType The Series (Từ Ghét Thành Yêu) là một trong các diễn viên phim nam nam tham gia nhiều hoạt động và sự kiện xã hội lớn. Trong đó có thể kể đến chương trình Wetlands for All (11/2020) - đề tài bảo vệ các vùng đất ngập nước tại Thái Lan, hội thảo Soft Power (03/2021) về quyền lực mềm của truyền thông Thái Lan, chương trình Stop Racism and Cyberbullying (05/2021) về chủ đề phân biệt chủng tộc và bắt nạt trên không gian mạng cùng nhiều workshop, webinar, seminar và sự kiện xã hội khác.

Nam diễn viên đã có bằng Thạc sĩ và hiện đang học tiếp lên Tiến sĩ chuyên ngành Kỹ sư Công nghiệp được xem như một đại sứ văn hoá khi tham gia vào các hoạt động nhằm tạo ra tác động tích cực đến nhiều mặt của xã hội. Qua sự ủng hộ của đông đảo người hâm mộ nam diễn viên, các sự kiện mà Mew Suppasit tham gia cũng được quan tâm và trở thành chủ đề được quan tâm cả trong và ngoài nước.

Không chỉ Mew Suppasit, chính phủ Thái Lan cũng tạo điều kiện để các nam diễn viên phim Boy’s Love được tham gia nhiều hơn vào các sự kiện và hoạt động quảng bá du lịch, văn hoá Thái Lan trên nhiều phương tiện truyền thông nhất có thể.

Không có gì lạ khi các diễn viên đóng phim Boy’s Love ủng hộ cộng đồng LGBTQ+ trên kênh Twitter chính thức của mình, cũng không có gì lạ khi mỗi diễn viên kêu gọi người hâm mộ cùng trở thành đồng minh để ủng hộ để cộng đồng LGBTQ+ được quan tâm nhiều hơn và từ đó, kêu gọi nhiều nhóm quyền lợi cho cộng đồng này.

Suốt 2 năm bị chững lại do dịch bệnh, một trong những lý do giúp du lịch và nền kinh tế Thái Lan có thể vực dậy nhanh chóng chính là quá trình truyền thông xuyên suốt được góp phần bởi các bộ phim và diễn viên phim Boy’s Love chưa từng bị gián đoạn.

Tạm kết

Dù chỉ làm một phần của cộng đồng LGBTQ+, được khắc họa trên truyền thông và trở thành quyền lực mềm của Thái Lan, nhưng phim Boy’s Love đã tiến xa hơn kỳ vọng của các nhà sản xuất, diễn viên và thậm chí là của người hâm mộ.

Một số người thuộc cộng đồng LGBTQ+ cho rằng các bộ phim Boy’s Love đang lý tưởng hóa cuộc sống thật của cộng đồng LGBTQ+. Nhưng không thể phủ nhận, nhờ sức ảnh hưởng của những bộ phim này mà cộng đồng LGBTQ+ tại Thái có thêm đồng minh trên hành trình đấu tranh giành quyền lợi suốt nhiều năm qua.

Sự xuất hiện đông đảo của các bộ phim về tình cảm giữa những chàng trai đồng thời thúc đẩy công chúng trong và ngoài nước quan tâm hơn đến các dòng phim tương tự, cụ thể là Girl’s Love - dòng phim khai thác chủ đề tình yêu đồng tính nữ. Dù là xuất hiện dưới dạng thức nào thì những bộ phim trên cũng giúp khán giả có cái nhìn gần hơn về cộng đồng LGBTQ+ và hiểu đầy đủ về tầm quan trọng của việc đấu tranh vì quyền lợi cho cộng đồng này.

Chiến lược xuất khẩu phim Boy’s Love như một dạng quyền lực mềm của Thái Lan mới chỉ đang ở giai đoạn đầu tiên. Nhờ sự quan tâm và đầu tư từ chính phủ trong suốt 2 năm qua, phim Boy’s Love của Thái Lan đã đạt được nhiều thành tựu và sức ảnh hưởng hơn sau gần 10 năm phát triển thiếu định hướng. Và tiếp tục với sự đầu tư khéo léo này, có thể văn hoá, ẩm thực và đất nước Thái Lan sẽ còn xuất hiện nhiều bên cạnh những thước phim về tình yêu giữa những chàng trai, như một “món ăn” đặc sắc chinh phục khán giả toàn thế giới.

Bài viết thuộc series chủ đề tháng Tự Hào của Marketing AI, nhằm mang đến cho bạn góc nhìn đa chiều về cuộc sống và về cộng đồng LGBTQ+.Bài viết/Thiết kế

Tú Cẩm - Marketing AI