Giả danh hãng thời trang xanh, H&M bị vạch trần về cam kết tái chế quần áo cũ

Đây không phải là lần đầu tiên H&M bị cáo buộc về hành vi Greenwashing

Greenwashing hay quảng cáo xanh là quá trình truyền đạt một ấn tượng sai lệch hoặc cung cấp thông tin sai lệch để đánh bóng thương hiệu. Đây được coi là một tuyên bố vô căn cứ để đánh lừa người tiêu dùng tin rằng các sản phẩm của công ty là thân thiện với môi trường.

Năm 2022, tổ chức Chelsea Commodore đã đâm đơn kiện H&M chi nhánh Thụy Điển lên tòa án Mỹ về hành vi gian dối người dùng. Theo đó, H&M Thụy Điển đã quảng cáo sai sự thật về chiến dịch bảo vệ môi trường của mình khiến khách hàng trả nhiều tiền hơn cho các sản phẩm “thân thiện môi trường” nhưng trên thực tế lại không phải như vậy.

Cụ thể, vào năm 2013, tại Thụy Điển, hãng thời trang nhanh này đã thực hiện chiến dịch quyên góp quần áo cũ để tái chế. Những khách hàng đem quần áo cũ của hãng đến bỏ vào thùng sẽ nhận được phiếu giảm giá cho lần mua hàng sau. Hàng nghìn chiếc thùng đựng đồ tái chế được hãng dựng lên khắp 40 thị trường kinh doanh của mình để đánh bóng thương hiệu.

Tuy nhiên theo điều tra của The Fast Company, những sản phẩm cũ sau khi được thu hồi đa phần sẽ được bán lại sang Châu Phi hoặc những nước nghèo và phần lớn trong số đó sẽ bị vứt bỏ ra môi trường.

Như vậy, H&M tuyên bố bảo vệ môi trường Thụy Điển nhưng lại đem rác thải sang các nước khác, đây là điều không thể nào chấp nhận.

>>> Xem thêm: Top 10+ thương hiệu thời trang nổi tiếng “thống trị” làng mốt thế giới

H&M vẫn khiến dân tình thất vọng vì hành vi dối lừa của mình…

Mới đây, theo tờ Aftonbladet (Thụy Điển), nhóm phóng viên của tờ báo này đã gắn thiết bị định vị thông minh để theo dõi hành trình của 10 bộ quần áo mà họ quyên góp cho H&M. Tuy nhiên, thay vì sàng lọc quần áo thu nhận, 10 bộ quần áo còn nguyên vẹn, chưa bị hư hỏng ấy lại ngay lập tức được vận chuyển ra khỏi Thuỷ Điển và đưa tới 3 cơ sở thu gom tại Đức.

Sau đó là cuộc hành trình của 10 bộ quần áo, bộ đầu tiên được đưa tới Benin - một quốc gia tại Tây Phi chuyên nhập khẩu quần áo cũ từ Châu Âu. Tại Benin, mỗi năm có một lượng lớn quần áo cũ sẽ bị đốt hoặc vứt bỏ. Bộ thứ 2 được đưa tới Ấn Độ - nơi tình trạng ô nhiễm rác thải thời trang đang ở mức báo động. Hai bộ tiếp theo được nghiền thành sợi, mặc dù một chiếc trong số đó còn chưa hề được dùng tới. Bộ quần áo thứ 5 và 6 được vận chuyển tới Romania. Còn lại, các phóng viên không thể truy được dấu vết và họ nghi ngờ rằng chúng đã được thải xuống đại dương.

Theo tờ Aftonbladet, từ đầu năm 2023 đến nay, các đối tác của H&M tại Đức đã xuất khẩu 1 triệu bộ quần áo đến Ghana và thương hiệu thời trang Thụy Điển là một trong 5 thương hiệu quần áo cũ phổ biến nhất tại quốc gia này. Theo thông tin của tờ Aftonbladet, hầu hết quần áo được vận chuyển đến châu Phi thường ở trong tình trạng quá tệ và không thể tái chế. Vì thế, một lượng lớn quần áo sẽ được đốt hoặc chôn lấp. Điều này đi ngược hoàn toàn với cam kết tái chế quần áo cũ của hãng.

Bên cạnh việc bê bối rác thải thời trang, việc H&M vận chuyển quần áo cũ đi khắp thế giới cũng gây ra ô nhiễm. Chỉ với 10 bộ quần áo, nhưng H&M đã mất tổng cộng tới 60.000km đi bằng tàu biển và xe tải (tương đương với 1,5 vòng Trái Đất). Điều này đã gây ra sự tiêu tốn rất lớn về nguyên liệu và thải ra môi trường nhiều khí thải độc hại.

Sau khi cuộc điều tra của tờ Aftonbladet được đăng tải, ông Harsha Bammanahali - Head of Reverse Supply Chain (Trưởng Chuỗi cung ứng ngược) của H&M thừa nhận rằng dù thương hiệu luôn cố gắng tránh việc thải quần áo ra môi trường nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc thu gom, tái chế quần áo và các mặt hàng dệt may. Ông Harsha Bammanahali cũng cam kết H&M sẽ đầu tư và làm việc với các nhà lập pháp để siết chặt các quy định liên quan đến sản xuất và tái chế các mặt hàng dệt may.

Giám đốc phát triển bền vững Pascal Brun của H&M từng cho biết tập đoàn cực kỳ nghiêm túc trong việc tái chế nguyên liệu, sản phẩm may mặc để bảo vệ môi trường. Hãng đặt mục tiêu chỉ dùng Polyester tái chế vào cuối thập kỷ này.

Ngoài ra, Quỹ H&M cũng cho biết họ đã đầu tư 12 triệu USD cho các công nghệ tái chế Polyester như với HKRITA tại Hong Kong để có thể mở rộng quy mô tái chế lên 3.000 khối quần áo mỗi ngày.

Tuy nhiên đích thân CEO Edwin Keh của HKRITA (Viện Nghiên cứu Dệt may Hồng Kông) cũng đã phải thừa nhận nói thì dễ hơn làm và với công nghệ cũng như quy mô của ngành tái chế hiện nay thì còn cần một chặng đường rất dài để có thể giảm dù một chút chất thải nhà kính do ngành thời trang nhanh đang gây ra.

Theo ông Keh, sản lượng tái chế cho ngành thời trang nhanh hiện nay nếu muốn bảo vệ môi trường thì sẽ phải lên đến hàng nghìn tấn mỗi ngày trước tốc độ sản xuất và thay mới sản phẩm của ngành. Tuy nhiên, hiện mới chỉ có 1% sản phẩm của ngành thời trang nhanh được tái chế do công nghệ còn thấp, tốn quá nhiều chi phí đầu tư và không có lợi nhuận.

Tờ Business Insider cho biết thêm, phần lớn nguyên liệu vải tái chế hiện nay là đến từ đồ thừa của các nhà máy may mặc, không phải xuất phát từ quần áo cũ như nhiều hãng tuyên bố.

Giám đốc Liz Ricketts của tổ chức OR Foundation cho biết các công ty thời trang nhanh như H&M, Zara đã lừa người tiêu dùng thành công với lý do chưa có đủ công nghệ để tái chế đã khiến lượng rác thải quần áo tràn ngập môi trường.

“Đó không phải là vấn đề chính gây ô nhiễm môi trường trong ngành thời trang nhanh. Câu chuyện ở đây là các công ty sẽ phải ngừng sản xuất quá đà và kìm hãm đà tăng trưởng này lại, khi họ sản xuất quá nhanh, quá nhiều để rồi người tiêu dùng chỉ mặc vài lần rồi vứt đi”, giám đốc Liz than thở.

Nhờ đâu mà thời trang nhanh trỗi dậy

Ngành thời trang nhanh (Fast Fashion) chỉ thực sự bùng nổ từ thập niên 1990, trước đó người tiêu dùng không vứt quá nhiều quần áo ra ngoài môi trường. Tuy nhiên kể từ khi sợi Polyester được tổng hợp từ dầu mỏ ra đời với giá rẻ bằng một nửa so với sợi Cotton thì mọi chuyện đã thay đổi.

Chất liệu Polyester hầu như không thể tái chế và chỉ 1% những bộ quần áo cũ của H&M là biến thành những tấm giẻ lau, khăn lau tồn tại trong thời gian ngắn trước khi bị vứt ra ngoài bãi rác. Khoảng 99% còn lại nếu không bị bán thành đồ cũ thì cũng bị cho vào lò đốt.

Giám đốc Maxine Bedat của Viện New Standard cho biết phần lớn trang phục ngày nay về lý thuyết là làm bằng nhựa plastic và chính điều này khiến quần áo thải ra môi trường không những chỉ nhiều hơn mà còn ô nhiễm hơn nhiều so với các trang phục bằng sợi truyền thống. Thông thường Polyester sẽ mất hàng thập kỷ mới có thể phân hủy hết ngoài môi trường.

Năm 2000, sợi Polyester đã chính thức vượt qua Cotton để trở thành nguyên liệu may mặc phổ biến nhất trên thế giới. Một sự tình cờ là cùng năm đó, H&M mở cửa hàng đầu tiên tại Mỹ.

Theo nghiên cứu của Tổ chức Ellen MacArthur Foundation, chưa đến 1% số quần áo cũ hiện nay trên thế giới được tái chế thành đồ mới trong khi 9% bao bì nhựa, 70% đồ hộp lại được tái chế sử dụng thành công. Tỷ lệ này là quá thấp so với hơn 100 tỷ sản phẩm được các hãng thời trang nhanh tạo ra mỗi năm, đủ cho mỗi người trên trái đất có 14 bộ trang phục, cao gấp đôi so với tổng lượng quần áo sản xuất năm 2000. Tuy vậy, bình quân mỗi khách hàng lại mặc chỉ có 7 lần những sản phẩm này trước khi thải ra môi trường.

Tạm kết

Mua nhanh, vứt vội là cách mà người tiêu dùng hiện nay đang bị các hãng thời trang nhanh như H&M, Zara hay Shein lợi dụng, dù biết rằng chúng gây ô nhiễm môi trường cực lớn. Và có tới 10% khí thải nhà kính hiện nay là đến từ ngành may mặc và từ việc vận chuyển quần áo. Những cam kết không thành thật, những lời nói dối trắng trợn hiện đang khiến cộng đồng mạng dậy sóng. Liệu sau sự việc này, H&M sẽ có động thái như thế nào?

Thanh Thanh - MarketingAI

Theo Advertising Vietnam, Cafebiz