Bẫy tăng trưởng là gì? Tại sao bẫy tăng trưởng lại nguy hiểm? Cùng MarketingAI giải đáp những thắc mắc trên thông qua bài viết dưới đây!
Bẫy tăng trưởng là gì?
Bẫy tăng trưởng xảy ra khi các nhà lãnh đạo tin vào những kết quả kinh doanh được hứa hẹn trong tương lai, mà chấp nhận việc đánh đổi nguồn lực, thời gian và văn hoá của thương hiệu, ngay cả trong trường hợp chưa có sự chuẩn bị đầy đủ cho sự thay đổi đó.
Tăng trưởng là điều mà hầu hết các nhà lãnh đạo đều mong muốn. Nhưng khi tốc độ phát triển vượt ngoài tầm kiểm soát như việc tung ra quá nhiều sản phẩm hướng tới nhiều phân khúc thị trường khác nhau, hay mở thêm nhiều chi nhánh... đôi khi sẽ đem đến nhiều rắc rối cho thương hiệu.
Khi mắc phải bẫy tăng trưởng, hoạt động của doanh nghiệp sẽ trở nên kém hiệu quả, lợi nhuận giảm sút, lợi thế cạnh tranh biến mất và việc điều hành càng lúc càng tốn thêm nhiều nguồn lực. Như vậy, tăng trưởng không phải lúc nào cũng tốt.
>>> Xem thêm: “Bẫy tâm lý” FOMO và cách ứng dụng hiệu quả trong Content Marketing
Bẫy tăng trưởng nguy hiểm thế nào? 3 rủi ro từ cơn nghiện tăng trưởng
Bàn về câu chuyện bẫy tăng trưởng là gì, Michael Porter có đưa ra quan điểm rằng: “Áp lực tăng trưởng là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với chiến lược của doanh nghiệp.”
Tăng trưởng mang đến nhiều cơ hội cho thương hiệu, đồng thời, nó cũng đặt ra cho các nhà lãnh đạo sự đánh đổi rất lớn. Sự tăng trưởng giống như một “khế ước”, buộc chúng ta phải chấp nhận sự hy sinh để có thể đạt được mục tiêu, doanh thu mà mình kỳ vọng. Vậy bẫy tăng trưởng nguy hiểm như thế nào?
Bẫy tăng trưởng làm giảm lợi nhuận
Tăng trưởng không phải lúc nào cũng đi đôi với “có lợi nhuận”. Trong nhiều trường hợp, các công ty sẽ sử dụng chiến lược giảm giá sản phẩm để tăng doanh số, tuy nhiên, khi giảm giá sẽ đồng nghĩa với việc thương hiệu bạn sẽ phải thu hẹp lợi nhuận của mình. Như vậy, bẫy tăng trưởng sẽ khiến lợi nhuận của doanh nghiệp bạn sụt giảm chứ chưa chắc là sẽ tăng. Lúc ấy, bạn sẽ phải xác định lại xem mình cần bán thêm bao nhiêu sản phẩm để bù lại khoản lợi nhuận mà mình đã đánh mất.
Cạnh tranh về giá chưa bao giờ được coi là chiến lược khôn ngoan, thị trường luôn tồn tại sẵn các doanh nghiệp bán sản phẩm tương tự thương hiệu bạn, nhưng với giá thấp hơn. Như vậy, tham gia đường đua về giá không phải là lựa chọn sáng giá. Bẫy tăng trưởng có thể hứa hẹn bùng nổ về doanh thu, khách hàng hay thị trường nhưng nó cũng ẩn chứa rủi ro về chi phí, lợi nhuận.
Tác động xấu đến chiến lược thương hiệu
Bẫy tăng trưởng có thể dẫn đến tình trạng như rối loạn cấu trúc phát triển, xung đột văn hoá trong thương hiệu hay thậm chí là có thể chuyển giao quyền sở hữu thương hiệu sang những người không có chút kiến thức gì về việc vận hành công ty.
Ngoài ra, bẫy tăng trưởng còn thường bỏ qua yếu tố thị trường. Trong một bài phỏng vấn về bẫy tăng trưởng, nhà kinh tế học Douglas Rushkoff đã chia sẻ: “Nếu thương hiệu buộc phải tăng trưởng (quá nhanh), nó sẽ đối mặt với một thị trường chưa sẵn sàng để phát triển nhanh như thế”.
Điều ấy có nghĩa là khi năng lực sản xuất của thương hiệu gia tăng, lượng khách hàng sẵn có và mới sẽ không đủ bù đắp cho chi phí đã bỏ ra. Khi ấy, doanh nghiệp cần tìm mọi cách để tăng trưởng như cắt giảm nhân sự, tìm kiếm nguồn cung rẻ hơn, hay mở thêm nhiều chi nhánh mới…
Tác động đến nhóm khách hàng của thương hiệu
Đó là trường hợp lượng khách hàng mới tăng quá nhanh. Nếu doanh nghiệp không đủ khả năng đáp ứng nhu cầu của họ, họ có thể đánh giá tiêu cực về sản phẩm/dịch vụ của bạn. Hệ quả là sẽ tác động tiêu cực lên doanh nghiệp.
Hơn hết, ba rủi ro này thường không xuất hiện riêng lẻ mà thường đến cùng một lúc. Chẳng hạn, để giảm thiểu chi phí, thương hiệu sẽ lựa chọn hạn chế phúc lợi của nhân viên. Việc làm này sẽ khiến nhân viên bất mãn trong công việc, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả công việc của từng cá nhân, bao gồm cả hiệu suất bán hàng, tiếp thị...
5 cái bẫy tăng trưởng mà doanh nghiệp gặp phải
Rủi ro từ đầu tư những lĩnh vực không am hiểu
Việc đầu tư vào những lĩnh vực mình không am hiểu sẽ khiến doanh nghiệp tiêu tốn lãng phí nguồn lực và nguồn vốn. Từ đó sẽ khiến việc kinh doanh bị trì trệ, thậm chí là đóng băng.
Sự bền vững của tăng trưởng
Trước khi quyết định mở rộng để tăng trưởng, doanh nghiệp cần cân nhắc thật kỹ lưỡng. Đối diện với những thách thức trên thị trường, bạn cần đưa ra những phương án để chống lại, nếu không khi dính vào cái bẫy của tăng trưởng, doanh nghiệp rất có thể sẽ đi vào ngõ cụt, không lối thoát.
Thách thức của việc huy động vốn
Việc bỏ ra một số tiền lớn để làm vốn là một bước đi dũng cảm “được ăn cả, ngã về không”, nếu không lường trước được tình hình, rủi ro về nợ xấu sẽ khiến doanh nghiệp bạn sụp đổ. Các nhà đầu tư chỉ dám mạnh tay khi thấy được sự tăng trưởng có tính khả thi. Doanh nghiệp cần luôn cân bằng giữa các khoản nợ và vốn đầu tư.
Khả năng quản lý
Tăng trưởng cũng đồng nghĩa với việc doanh nghiệp phải cần phải phân bổ thêm nhiều nguồn lực cho các hạng mục mở rộng thêm. Nếu khả năng quản lý còn yếu kém, các vấn đề không được xử lý nhanh chóng sẽ khiến doanh nghiệp rơi vào thế bị động. Để giải quyết vấn đề này, bạn cần chú trọng hơn vào vấn đề quản lý nhân sự, đầu tư vào con người luôn là một khoản đầu tư có lãi.
Cạnh tranh từ những doanh nghiệp khác
Khi bạn tăng trưởng, các doanh nghiệp khác cũng tăng trưởng theo, điều này dẫn đến hai trường hợp: Một là bạn phải tăng trưởng nhanh hơn họ để họ không thể nào bắt kịp mình, nhưng nếu bạn không có đủ nguồn lực, bạn rất có thể tụt lùi ngay sau đó. Hệ quả này sẽ khiến bạn mất đi vị thế trên thị trường, việc cạnh tranh đôi khi trở nên không lành mạnh.
Cách tránh bẫy tăng trưởng hiệu quả
Tập trung vào chiến lược thương hiệu
Theo giáo sư Michael Porter, nguyên nhân chính khiến nhiều thương hiệu gặp khó khăn trong việc tăng trưởng là vì họ đang thiếu đi một chiến lược thương hiệu trọng tâm rõ ràng, hoặc chưa bao giờ thật sự nghĩ đến chiến lược. Một trong những cám dỗ mà bẫy tăng trưởng mang lại chính là việc thôi thúc thương hiệu tìm ra các ý tưởng, sản phẩm, cơ hội mới mà không quan tâm xem chúng có phù hợp với mục tiêu của mình hay không?
Nếu bạn thấy đối thủ của mình đang có ý tưởng rất hay, hãy suy nghĩ về việc đổi mới nó, đừng chăm chăm nghĩ đến việc sao chép. Bạn không nhất thiết lúc nào cũng phải dẫn đầu xu hướng, nhưng nếu bạn đi sau với một chiến lược độc đáo khác thì chắc chắn bạn sẽ thành công.
Hãy đào sâu vào chiến lược và mở rộng nó. Một công ty sẽ phát triển, tăng trưởng nhanh hơn khi bạn quan tâm nhiều hơn đến nhu cầu của khách hàng, đáp ứng họ bằng lợi thế cạnh tranh của mình.
Dựa vào lợi thế cạnh tranh của thương hiệu
Lợi thế cạnh tranh của thương hiệu có thể kể đến khi so sánh với đối thủ là chi phí thấp hơn, bán sản phẩm giá cao hơn... Việc tìm ra lợi thế cạnh tranh sẽ giúp thương hiệu tránh rơi vào cái bẫy của sự tăng trưởng. Điển hình là ví dụ về Apple, hãng đã tạo ra một hệ sinh thái đồng bộ mọi tính năng, phần mềm trong một hệ thống khép kín (bảo mật, thiết kế, dịch vụ...). Do đó, Apple chẳng sợ gì mà không dám định giá sản phẩm của mình cao hơn so với đối thủ, khách hàng cũng sẵn sàng chi trả để có thể sở hữu hệ sinh thái của Apple.
Chuẩn bị cho sự tăng trưởng
Luôn chuẩn bị một tâm thế sẵn sàng cho sự tăng trưởng vượt bậc, cả về nguồn lực, vốn lẫn quy trình quản lý con người. Bởi khi tăng trưởng, khối lượng công việc cũng sẽ theo đó mà tăng lên, mọi thứ sẽ trở nên phức tạp. Không ít sản phẩm/dịch vụ vừa mới ra mắt chưa được bao lâu mà đã phải đóng gói, ngừng sản xuất vì hiệu quả không đem lại được như kỳ vọng. Tăng trưởng có thể làm tăng hoặc giảm lợi nhuận, tuỳ vào chiến lược của chúng ta. Khi lên kế hoạch triển khai, bạn cần phân tích được cơ hội, rủi ro và những mục tiêu mà mình muốn đạt được.
>>> Xem thêm: 3 xu hướng mới cho thấy tương lai của ngành thương mại điện tử khu vực Đông Nam Á
Tạm kết:
Hy vọng, qua bài viết này, bạn đã hiểu hơn về khái niệm bẫy tăng trưởng là gì cũng như mối nguy hại mà nó có thể gây ra. Phát triển, tăng trưởng là điều mà ai cũng muốn, nhưng nếu bạn không chuẩn bị để đối diện với mọi phương án xấu có thể xảy ra, doanh nghiệp rất có thể sẽ bị mắc kẹt vào cái bẫy tăng trưởng mà không tìm được đường lui.
Thanh Thanh - MarketingAI
Bình luận của bạn