Nghề viết “ma” - lằn ranh giữa nghệ thuật và giá trị tác phẩm

10 Thg 08

Ghostwriting (nghề viết hộ) không hẳn là một nghề mới mà từ xa xưa nó đã xuất hiện tại các quốc gia Châu Âu, kể từ khi chữ viết tồn tại thì ghostwriting cũng ra đời. Nhưng mãi đến năm 1921, thuật ngữ ghostwriting mới lần đầu tiên xuất hiện tại Mỹ. Hãy cùng tìm hiểu khái quát về loại nghề này và cân nhắc liệu bạn có nên trở thành một ghostwriter không nhé!

Ghostwriter là gì?

Ai cũng có câu chuyện riêng của mình nhưng không phải ai cũng có khả năng viết ra nó với ngôn từ hấp dẫn, chạm đến cảm xúc người nghe. Ghostwriter sẽ là những tay viết tự do, biến hóa câu chữ dựa theo ý tưởng của khách hàng. Tuy nhiên, quyền tác giả sẽ thuộc về khách hàng và người làm nghề viết “ma” sẽ được trả một mức lương hậu hĩnh để viết ẩn danh dưới tên của người khác. 

Đây được xem là nghề lâu đời bởi nó có niên đại từ thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên, một trong số những người được xem là “Ghostwriter đời đầu” là những người ghi chép tài liệu cho hoàng gia. Các tác phẩm được xuất bản ẩn danh từ thời cổ đại như sử thi tiếng Anh cổ “Beowulf” hoặc các phần của Kinh thánh được các nhà sử học cho là sản phẩm của các nhà văn Ghostwriter. 

Ghostwriters có thể thay mặt khách hàng viết một số tác phẩm, bao gồm sách phi hư cấu, bài phát biểu trước công chúng, nội dung trực tuyến và sách. Mặt khác, tiểu thuyết bởi các tay viết “ma” lại bị phản đối và có ít sức hút trong thế giới xuất bản truyền thống.

Ghostwriter viết ẩn danh dưới tên của người khác 

Lợi ích khi làm một ghostwriter

Bên cạnh việc ghostwriting có thể là một trong những công việc sinh lợi cao nhất trong tất cả các công việc tự do. Dưới đây là một vài lý do bạn nên trở thành một ghostwriter.

Ghostwriting là một công việc được trả lương cao

Chủ đề thú vị

Trở thành một ghostwriter có nghĩa là bạn sẽ có cơ hội được làm việc với những khách hàng thú vị như người nổi tiếng, vận động viên, nhạc sĩ,...với các chủ đề thú vị.

Lương trả trước 

Ghostwriting hầu như luôn bao gồm một khoản phí cố định thay vì trả theo giờ.

Cảm hứng sáng tạo được khơi nguồn

Bởi công việc tiếp xúc với nhiều dạng người khác nhau, thông qua những ý tưởng, trải nghiệm và cảm xúc của đối tác. Bạn có thể được mở mang tâm trí và gợi mở nhiều ý tưởng hay ho hơn trong tương lai. 

Rèn luyện kinh nghiệm

Ghostwriting giúp xây dựng các kỹ năng viết, học hỏi ý tưởng từ chính khách hàng, từ đó bạn có thể biến hóa và áp dụng trong các cuốn sách của riêng mình. 

Tại sao nhiều người e ngại khi trở thành một ghostwriter?

Những cây viết tự do luôn mong muốn các tác phẩm của mình được công nhận và chia sẻ dưới bản quyền của mình. Tuy nhiên, một ghostwriter chỉ có thể đứng nhìn “đứa con tinh thần” của mình được đưa cho người khác. Dưới đây là một vài lý do mà bạn nên cân nhắc nếu muốn trở thành ghostwriter.

Ghostwriting đồng nghĩa việc từ bỏ quyền tác giả của mình

Từ bỏ quyền tác giả 

Bạn sẽ phải chấp nhận được trả lương cao và không xuất hiện trên tác phẩm do chính tay bạn viết. Điều này có thể sẽ là một sự thật nghiệt ngã mà không phải nhà văn nào cũng bằng lòng làm điều đó. 

Ít quyền kiểm soát

Đối tác đưa ra các quyết định mà bạn có thể không đồng ý, bạn phải gạt cái tôi của mình sang một bên để làm việc với họ, và bạn sẽ có rất ít quyền kiểm soát đối với kết quả dự án. Tuy nhiên, không phải vì thế mà bạn không có quyền lên tiếng, mục tiêu chung là tạo ra một tác phẩm chỉn chu và thành công, bạn hãy nêu ý kiến nếu thấy chưa thực sự hợp lý.

Thời gian hạn hẹp

Những công việc này thường làm theo các dự án, bạn có thể sẽ cần làm việc nhiều giờ hơn để đáp ứng thời hạn vì tác giả muốn xuất bản một cuốn sách để kịp thời gian dự định. 

Tóm lại, trước khi trở thành một ghostwriter, hãy cân nhắc ưu và khuyết điểm, liệu bạn có thể đáp ứng những nhu cầu trên hay không. Bạn có chịu đứng sau cánh gà và nhìn người khác hưởng thành quả của mình hay không? Bên cạnh những khuyết điểm, viết “ma” có thể là một cách để kiếm một khoản thu nhập hậu hĩnh trong khi theo đuổi đam mê của riêng bạn.

Những ai nên thuê ghostwriter?

Nếu bạn thiếu thời gian hoặc kỹ năng để trình bày rõ ràng ý tưởng của mình thành dạng văn bản, một ghostwriter có thể giúp đỡ bạn. Những nhân vật công chúng như chính trị gia, chuyên gia, nhà sử học, chủ doanh nghiệp, vận động viên, nhạc sĩ, diễn viên,... thường thuê ghostwriters vì họ thiếu thời gian để soạn thảo một cuốn sách hoặc vì họ không cảm thấy tự tin vào kỹ năng viết của chính mình. 

Ghostwriter không chỉ viết các định dạng nổi tiếng của hồi ký và tác phẩm viễn tưởng. Họ cũng làm việc trên nhiều dự án khác nhau, bao gồm: blog, bài phát biểu, kịch bản, sách điện tử, lời bài hát,...Theo thống kê, 25% danh sách sách bán chạy phi hư cấu của New York Times là do ghostwriter viết. Ngay cả những cuốn sách được đánh giá cao, từng đoạt giải thưởng như “Những chân dung của lòng dũng cảm” đoạt giải Pulitzer của John F. Kennedy thường có một ghostwriter đứng đằng sau. Nếu bạn nhận thấy những cuốn sách được ra mắt liên tiếp với tốc độ nhanh chóng, thì rất có thể có một ghostwriter nào đó đã tham gia.

Tác phẩm "những chân dung của lòng dũng cảm"

Nghề ghostwriter có trái đạo đức không?

Ghostwriting được chấp nhận trong hầu hết các lĩnh vực, tuy nhiên có hai ngoại lệ cần chú ý.

Đầu tiên là về ngành y tế, việc gắn tên của các nhà khoa học hoặc bác sĩ vào các bài báo viết ma và xuất bản tài liệu này trên các tạp chí y khoa sẽ được coi là trái đạo đức. Hành vi này tạo ra xung đột lợi ích rõ ràng, làm sai lệch bằng chứng y tế và ảnh hưởng đến người tiêu dùng.

Thứ hai là việc viết luận của sinh viên đại học, một số sinh viên đại học muốn tránh nhiệm vụ khó khăn là viết luận, ghostwriting đáp ứng nhu cầu này. Tuy nhiên, hành động này bị coi là trái đạo đức và gian lận trong học tập nếu bị phát hiện. 

Kết

Ghostwriting được xem là một trong những nghề thu được nhiều lợi nhuận và góp phần lớn vào thành công của một tác phẩm. Ghostwriting được xem là một công việc thầm lặng nhưng vẫn gây nhiều tranh cãi khi nhiều người xem đó là sự biến tướng và làm mất đi giá trị cốt lõi của tác phẩm. Tuy nhiên, công việc nào cũng đáng trân trọng, ghostwriting vẫn góp phần mang lại nhiều giá trị cho đọc giả. 

Minh Anh - MarketingAI

Đánh giá của bạn

TAGS:

Bình luận của bạn

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bình luận không đăng nhập

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.