Facebook - một năm nhìn lại đầy rẫy những scandal đình đám

Năm 2018 là một năm đặc biệt khó khăn với Facebook bởi những sụp đổ xung quanh những vụ bê bối khét tiếng. Cùng nhìn lại một năm 12 tháng của Facebook thông qua những sự kiện chính của thương hiệu. Có thể khi đọc xong, chính bạn cũng phải thốt lên rằng Facebook - một năm nhìn lại đầy rẫy những scandal đình đám.

Facebook - một năm nhìn lại đầy rẫy những scandal đình đám

Tháng 1: Quả bom thuật toán

Facebook tuyên bố họ đang thay đổi thuật toán nguồn cấp tin tức của mình để ưu tiên các bài đăng từ bạn bè và gia đình hơn là nội dung công cộng trên mạng xã hội. Sự thay đổi này đã gây ra những tranh cãi căng thẳng bởi những ngành công nghiệp truyền thông và một số nhà xuất bản phụ thuộc nhiều vào Facebook. Họ cảm thấy công sức mình đổ ra cho Facebook trở nên lãng phí bởi những thuật toán trước đã làm giảm lượt tương tác, nay thuật toán mới này khiến họ cảm thấy ít được ưu tiên hơn rất nhiều.

Một nhà xuất bản nội dung thân thiện với Facebook: LittleThings, đã đóng cửa vào tháng 3, và nhiều doanh nghiệp truyền tai nhau rằng chính sự thay đổi thuật toán là nguyên nhân sụp đổ của thương hiệu này.

>>> Xem thêm: Facebook cho phép Spotify và Netflix truy cập tin nhắn riêng tư của người dùng

>>> Xem thêm: Facebook chặn like ảo khiến người nổi tiếng tại Việt Nam khổ sở

Tháng 2: Những liên quan xấu xí đến chính trị

Mười ba người Nga và ba công ty đã bị truy tố trong một cuộc điều tra đang diễn ra bởi sự can thiệp của Nga trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. Một phần của bản cáo trạng đó bao gồm một khoản tiền khoảng hơn 100.000 đô la mà các bị cáo đã chi cho Facebook để chạy quảng cáo chỉ trích Hillary Clinton.

Rob Goldman, phó chủ tịch quảng cáo của Facebook, đã trả lời tin tức rằng: "Tôi đã thấy tất cả các quảng cáo của Nga và tôi có thể nói rất dứt khoát rằng việc gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử không phải là mục tiêu chính"

Tháng 3: Vụ bê bối dữ liệu Cambridge Analytica đình đám

Vào một đêm cuối tháng 3, Facebook tuyên bố họ đã đình chỉ một công ty phân tích dữ liệu ít được biết đến đã làm việc với chiến dịch Trump. Bài đăng trên blog mơ hồ về việc đình chỉ công ty xuất hiện chỉ vài giờ trước khi tờ New York Times và The Guardian báo cáo rằng công ty, Cambridge Analytica, đã lấy được dữ liệu của hàng chục triệu người dùng Facebook mà họ không biết để xây dựng một ảnh hưởng chính trị liên quan đến việc bầu cử tổng thống.

Trước tiên, Facebook đe dọa sẽ kiện các nhà báo của tờ Guardian về báo cáo của họ. Trong một bài đăng năm ngày sau khi tin tức này nổ ra, Zuckerberg nói, "Chúng tôi có trách nhiệm bảo vệ dữ liệu của bạn và nếu chúng tôi không thể, thì chúng tôi không thể phục vụ bạn."

Khi một số người dùng bắt đầu tải xuống và xóa tài khoản Facebook của họ trong cuộc biểu tình #DeleteFacebook, một số người nhận ra, Facebook đang ghi lại các cuộc gọi đến và tin nhắn văn bản của một số người dùng.

Trong khi đó, Facebook và ứng dụng nhắn tin WhatsApp của họ đã bị cấm ở Sri Lanka sau khi có những phát ngôn thù hận trên các nền tảng thúc đẩy các cuộc bạo loạn chống Hồi giáo. Liên Hợp Quốc, điều tra bạo lực sắc tộc ở Myanmar, cho biết ngôn từ kích động thù địch và bạo lực trên Facebook là một yếu tố. Và BuzzFeed News đã báo cáo rằng Facebook sẽ kết nối mọi người ngay cả khi cái giá phải trả là cái chết hoặc một vụ bạo lực.

Nói về WhatsApp, một trong những người đồng sáng lập ứng dụng, ông Brian Brian Acton, người đã rời Facebook năm 2017 đã khuyên người dùng rằng, hãy nên xóa bỏ ứng dụng Facebook khỏi điện thoại.

Tháng 4: Facebook luôn đồng hành cùng người dùng?

Các tin tức Cambridge Analytica gây ra những ảnh hưởng cực kì tồi tệ cho mạng xã hội này. Để giải quyết khủng hoảng, Zuckerberg đã làm chứng trước các thượng nghị sĩ và Quốc hội. Vị CEO trẻ này phải đối mặt với các câu hỏi về các hoạt động kinh doanh của công ty và cách tiếp cận để thu thập và xử lý dữ liệu cá nhân của công ty.

Và Zuckerberg đã không trả lời được một số câu hỏi cơ bản từ các nhà lập pháp, trong câu trả lời của Mark luôn có nói rằng anh ấy sẽ trả lời sau. Trong một tin tức khác, vào cuối tháng tư, người sáng lập WhatsApp Jan Koum cho biết ông sẽ rời công ty để tìm đến một chân trời khác lành mạnh hơn nhiều.

Tháng 5: Sự việc vẫn chưa lắng xuống

Sự sụp đổ của vụ việc Cambridge Analytica vẫn tiếp tục, khi Zuckerberg làm chứng trước các nhà lập pháp châu Âu. Phiên điều trần này tập trung nhiều vào quyền riêng tư và quy định dữ liệu so với phiên điều trần của Hoa Kỳ, đã đặt ra câu hỏi về sức mạnh của Facebook trên thị trường. Liệu Cambridge Analytica có phải là đỉnh của tảng băng trôi khi nói về việc lạm dụng dữ liệu cá nhân hay không?

Vào ngày 25 tháng 5, Quy định bảo vệ dữ liệu chung của Liên minh châu Âu đã có hiệu lực. Facebook, cùng với các công ty con Instagram và WhatsApp, đã ngay lập tức bị kiện về chính sách của họ xung quanh việc xin phép người dùng để thu thập thông tin cá nhân.

Tháng 6: Các tin tức xấu và tiếp tục lỗi

New York Times đưa tin rằng Facebook trong nỗ lực để đưa nhiều người dùng di động hơn vào nền tảng, đã đạt được các thỏa thuận chia sẻ dữ liệu đặc biệt với các nhà sản xuất công nghệ như Amazon, Apple và Samsung, cùng với các nhà sản xuất thiết bị Trung Quốc có quan hệ với chính phủ Trung Quốc. Các báo cáo nhắc nhở lại về những lời chỉ trích từ những nhà lập pháp.

Một tuần sau, giám đốc quyền riêng tư của Facebook Erin Egan cho biết 14 triệu người dùng Facebook đã bị ảnh hưởng bởi một lỗi bug trong cài đặt quyền riêng tư. Những con bug này ảnh hưởng tới quyền thiết lập riêng tư của người dùng và đề nghị các bài viết được đăng tải "công khai".

Tháng 7: Ngày càng nhiều lỗi lầm hơn

Hơn 800.000 người dùng đã bị ảnh hưởng bởi một lỗi liên quan đến quyền riêng tư khác trên Facebook. Lỗi này khiến người dùng bị chặn tạm thời bị bỏ chặn, cho họ khả năng xem nội dung mà trước đây họ đã bị chặn truy cập hoặc nhắn tin. Sau đó, các nhà quản lý của Anh cho biết họ sẽ phạt Facebook số tiền tối đa mà luật pháp cho phép đối với vụ bê bối Cambridge Analytica.

Vào cuối tháng, Facebook đã báo cáo thu nhập hàng quý đáng thất vọng và cho biết tăng trưởng doanh thu của nó có thể sẽ chậm lại trong những tháng tới. Tin tức này đã khiến giá trị cổ phiếu của Facebook giảm gần 25% và sau khi mức vốn hóa thị trường giảm tới 119 tỷ USD, khoản lỗ này đã đánh dấu sự mất mát kỷ lục chỉ trong một ngày.

Thêm vào đó, công ty đã đấu tranh để ngăn chặn sự lan truyền của các tin nhắn WhatsApp có nội dung xấu ở Ấn Độ, vốn bị đổ lỗi cho một loạt các vụ việc xảy ra.

Tháng 8: Thu nhỏ lại mục tiêu

Bộ Phát triển Nhà và Đô thị Hoa Kỳ (HUD) đã đệ đơn khiếu nại chính thức lên Facebook vì vi phạm Đạo luật Nhà ở Công bằng trên nền tảng quảng cáo. HUD cho biết Facebook đã cho phép các công ty nhắm mục tiêu quảng cáo nhà ở theo cách phân biệt đối xử bằng cách chỉ định ai có thể xem quảng cáo dựa trên giới tính, chủng tộc, sắc tộc và tôn giáo. Vài ngày sau, Facebook tăng cường đáng kể khả năng nhắm mục tiêu của mình trên nền tảng.

Vào giữa tháng 8, công ty cũng đã phải trả lời về một vụ hack ngắn ngủi đã ảnh hưởng đến một số người dùng Instagram bị đánh cắp tài khoản của họ.

Tháng 9: 90 triệu tài khoản người dùng bị tấn công

Ngày 28/9, Facebook thông báo rằng 50 triệu tài khoản đã bị xâm phạm bởi một cuộc tấn công mang lại cho tin tặc khả năng chiếm đoạt thông tin và thậm chí là cả tài khoản người dùng.

Kevin Systrom và Mike Krieger, những người đồng sáng lập Instagram, đột ngột tuyên bố họ sẽ rời khỏi ứng dụng chia sẻ ảnh này. Có lẽ họ đã quá chán nản với nền tảng đầy tai tiếng này.

Tháng 10: Liên tiếp những vi phạm khác

Một nhóm các nhà tiếp thị kỹ thuật số đã cáo buộc rằng Facebook đã tăng số liệu quảng cáo video lên tới 900%, Facebook tuyên bố phủ nhận. Điều này có nghĩa là dù video quảng cáo chỉ tiếp cận được 1 người, nhưng Facebook lại báo cáo với thương hiệu rằng họ đã tiếp cận được 900 người. Một số nhà tiếp thị đã kêu gọi Facebook thực hiện hệ thống đo lường của bên thứ ba thay vì tự báo cáo.

Tháng 11: Facebook không thể tin tưởng để tự điều chỉnh

Một báo cáo của New York Times đã nêu chi tiết các hành động riêng tư và công khai mà Facebook đã thực hiện sau các cuộc khủng hoảng đang diễn ra tại công ty, thu hút một làn sóng chỉ trích mới.

Tờ báo này đưa ra một báo cáo tiết lộ rằng Facebook đã thuê một công ty chuyên về PR nhằm làm mất uy tín các nhà phê bình đã đưa chỉ trích dành cho công ty và tuyên bố họ chính là đặc vụ của tỷ phú George Soros.

Mark Zuckerberg và Sheryl Sandberg ban đầu phủ nhận sự tồn tại của chiến dịch. Tuy vậy, sau đó Sandberg đã thừa nhận có những liên quan sâu xa, dẫn đến sự phản ứng ngày càng gay gắt dành cho nữ giám đốc điều hành này.

Cựu quản lý Facebook Mark Luckie, một người ủng hộ sự đa dạng trong công nghệ, đã xuất bản bản ghi nhớ của anh từ công ty, trong đó anh ta chỉ trích Facebook cách đối xử với nhân viên và người dùng da màu khác.

Tháng 12: #DeleteFacebook - xu hướng của thời đại

The New York Times phơi bày những tình tiết mới về các thỏa thuận chia sẻ dữ liệu người dùng giữa Facebook và các tập đoàn công nghệ lớn khác. Phát hiện gây bức xúc nhất là công ty của Zuckerberg đã cho phép Netflix và Spotify khả năng đọc, viết, thậm chí là xóa tin nhắn riêng tư của người dùng.

Hai báo cáo của Thượng viện cho thấy người Nga đang sử dụng Facebook để nhắm mục tiêu đến người Mỹ da đen như thế nào và Instagram đang trở thành công cụ hoạt động thông tin yêu thích mới của Nga. NAACP kêu gọi tẩy chay Facebook kéo dài một tuần.

Cho đến gần đây, ngày 19/12, tổng chưởng lý của Washington DC đệ đơn kiện Facebook vì đã cho phép Cambridge Analytica lấy dữ liệu cá nhân của người dùng.

Vụ kiện khiến cổ phiếu Facebook rớt giá một lần nữa.

2019 - Kết

Chỉ có Facebook biết những quyết định kinh doanh nào sẽ xảy ra trong năm 2019. Trong thời gian chúng ta chờ đợi, chúc các độc giả năm mới vui vẻ và nếu có thể, hãy xóa tài khoản Facebook của bạn!

Nguồn: Adweek