Tinh thần tự do, gạt bỏ định kiến, dũng cảm đấu tranh để xoá đi khuôn khổ cũ và không ngần ngại thể hiện màu sắc của bản thân là một trong nhiều điều thường thấy khi miêu tả về cộng đồng LGBTQ+.
Trong một vài năm trở lại đây, sự xuất hiện rộng rãi của cộng đồng LGBTQ+ trên các phương tiện truyền thông đại chúng ngày một nhiều. Khán giả không còn quá xa lạ với các nhân vật trong các quảng cáo, chương trình truyền hình, phim ảnh,... nếu họ có là đồng tính nam, đồng tính nữ hay người chuyển giới
Những sáng tạo, tự do, đa dạng và không rào cản của cộng đồng LGBTQ+ ngày càng được khuyến khích phát triển mạnh mẽ hơn khi có vô số những hoạt động cộng đồng sinh ra để khích lệ những khía cạnh độc đáo này Trong đó có thể kể đến Viet Pride, Vietnam Queer History Month, DragGEN,...
Đặc biệt, ngành truyền thông - marketing được xem như một cây cầu nối giúp lan tỏa và tăng thêm hiểu biết cho xã hội về những câu chuyện tích cực giữa cộng đồng LGBTQ+. Bên cạnh đó, nhóm ngành truyền thông - marketing từ trước đến nay cũng được đánh giá với những tính từ như sáng tạo, năng động, tự do và vượt ra khỏi những giới hạn. Vô hình trung có rất nhiều điểm tương đồng giữa một ngành nghề sẵn tính cởi mở với một cộng đồng đa dạng sắc màu.
So với client thì agency sở hữu nhiều khía cạnh hơn từ dự án, lĩnh vực, môi trường đến vị trí làm việc. Cũng dễ thấy, cộng đồng LGBTQ+ hoạt động khá sôi nổi tại agency và thông qua môi trường agency, nuôi dưỡng khả năng sáng tạo cùng tự do vượt khuôn khổ của mình.
LGBTQ+ trong môi trường Agency - như cá gặp nước
Tiến vào môi trường agency, Marketing AI có dịp được gặp những nhân vật thuộc cộng đồng LGBTQ+ làm việc tại đây. Anh Đặng Doanh Quảng, anh Nguyễn Minh Hiếu, anh Nguyễn Kiên, anh Trần Anh Dũng và anh Lê Kim Thư còn gắn bó với agency từ những ngày đầu sự nghiệp.
Chia sẻ với Marketing AI, cộng đồng LGBTQ+ làm việc tại Agency có góc nhìn đa chiều về môi trường làm việc đặc biệt này.
Bạn có làm trong Agency không? Và nếu có thì bạn đảm nhiệm vị trí nào trong Agency? Theo bạn, Agency là một môi trường như thế nào?
Anh Quảng: Mình làm Creative Website và Quản lý nhãn tại Admicro. Đối với mình, Agency là một môi trường năng động và sáng tạo. Bởi thế nên có thể agency sẽ là môi trường làm việc hấp dẫn và thu hút các bạn trẻ làm việc tại đây.
Anh Hiếu: Mình thấy sự cởi mở là điểm trung tâm của môi trường agency. Có thể thấy sự cởi mở ấy ở văn hóa, tầng lớp, vùng miền và rất nhiều điều khác nữa. Là một Creative Planning Account thì việc phải tiếp xúc với mọi bên là rất thường xuyên. Nhưng bất kể có đa dạng đến đâu thì mọi người đều hướng đến mục tiêu là làm được việc, cố gắng hoàn thành đúng, đủ công việc của mình, thậm chí có thể hơn phạm vi những công việc được giao theo deadline.
Anh Kiên: Mình đã làm việc tại agency được khoảng 6 năm tại vị trí Copywriter/Senior Creative Executive. Ấn tượng đầu tiên và sau nhiều năm làm việc của mình vẫn không đổi về agency. Đó là sự thú vị, sáng tạo, thoải mái. Agency có sự đa màu sắc nên sẽ mang lại vô số cơ hội cho các bạn trẻ, giúp các bạn phát triển sự nghiệp, nhất là với các bạn theo đuổi ngành MarCom. Nhưng không vì thế mà đây là môi trường dễ dàng đâu nhé (cười). Vẫn có sự “khắc nghiệt” nhất định với deadline và khối lượng công việc rồi. Cá nhân mình cũng thấy đây là môi trường có cả “hoa” và “lệ”.
Anh Dũng: Bản thân mình đã làm việc tại cả client và agency. Vị trí đương nhiệm của mình hiện tại là phát triển sản phẩm, phụ trách truyền thông, dịch vụ tư vấn, giải quyết vấn đề của khách hàng tại agency. Theo kinh nghiệm cá nhân thì agency là môi trường thoáng, mở. Khác hẳn với không khí hơi nghiêm túc ở client.
Anh Thư: Mình hiện đang làm tại agency và đã làm được gần 10 năm rồi. Hành trình đi từ một Account Executive đến một Director như hiện nay, mình thấy agency là một không gian tự do. Môi trường công sở không hề khô khan và “dễ thở” hơn rất nhiều. Đặc biệt là luôn luôn đề cao sự tự do, thoải mái thể hiện mình và sáng tạo không giới hạn.
Vốn là một môi trường thoải mái, cởi mở, nhưng đã bao giờ bạn gặp phải một tình huống éo le khi làm việc tại Agency hay chưa?
Anh Hiếu: Có chứ. Agency cần phải giao tiếp rất nhiều với khách hàng, đặc biệt là với vị trí Creative Planning Account như mình đang làm hiện tại. Câu chuyện éo le đó đến từ việc ăn mặc. Một lần đi gặp khách hàng, mình ăn mặc khá thoải mái như vẫn mặc mỗi ngày. Hôm đó tuy idea của team mình được đánh giá cao hơn nhưng chung cuộc bên agency khác lại được chọn. Nguyên do là bởi trông họ ăn mặc chuyên nghiệp hơn. Thực tế cho thấy là chúng ta sống trong xã hội mà cả tri thức và ngoại hình đều được coi trọng nhưng ở một số trường hợp cá biệt thì người khác vẫn dựa vào bề ngoài để đánh giá bạn.
Anh Quảng: Mình đang làm tại một công ty khá lớn tại Việt Nam. Công việc là làm website cho các chiến dịch quảng cáo về mảng xe. Như ý kiến và quan sát cá nhân về các bạn LGBTQ+ quanh mình thì mình thấy các bạn ít ai có niềm đam mê với xe cộ, trong đó có cả mình. Nên lúc làm việc mình phải tìm hiểu các loại xe, điều khách hàng quan tâm là gì, họ thích gì, rồi tìm hiểu nhãn hàng, nói chung là phải làm và phải học mới mọi thứ gần như từ đầu.
Sau đó chuyển sang làm agency, có một cái đặc điểm là mọi người thoáng và mở hơn rất nhiều, các dự án không chỉ bó buộc ở một ngành hàng hay chủ đề nhất định. Có lẽ vì làm công việc cần sự thích nghi cao với mọi thay đổi và những điều mới mẻ, lại tôn trọng và khuyến khích sự khác biệt nên mọi người cũng rất mở với các bạn thuộc cộng đồng LGBTQ+. Cụ thể là như mình thấy, mỗi phòng ban thường có một hoặc hai bạn queer.
Nhưng như hiện tại môi trường mình làm không phải agency, như cảm nhận cá nhân của mình, có thể việc quá khác biệt sẽ khiến bạn khó có thể hòa đồng. Có lẽ bởi những người vận hành và tác phong vốn có của họ hơi cổ điển, mình cũng phải “tém tém” lại để hòa vào không khí chung. Khi đó mình mới thấy agency là môi trường coi trọng tiếng nói và màu sắc riêng của mỗi một “cái tôi” đến mức nào.
Anh Thư: Tình huống eo le còn tùy cấp độ nhé (cười). Với mình chắc là… gặp người yêu cũ với tư cách đối tác. Trái đất tròn mà cộng đồng LGBTQ+ thì lại càng dễ đụng mặt nhau. Thế nên các bạn làm trong agency, đặc biệt là LGBTQ+ phải lưu ý nắm bắt cảm xúc của bản thân và bản lĩnh vượt qua nếu có ngày gặp trường hợp này.
Anh Kiên: Kỷ niệm oái oăm khó quên luôn. Mình từng làm chiến dịch quảng cáo cho một nhãn hàng băng vệ sinh. Là đàn ông nên không hề có chút trải nghiệm nào về sản phẩm cả. Lẽ thường là mình sẽ phải tìm hiểu và đọc đủ mọi thứ để có thêm kiến thức, từ cách dùng đến thông tin liên quan. Mình còn cẩn thận về hỏi mẹ, hỏi các bạn nữ đồng nghiệp,... Mọi người thấy thì cũng cười và trêu. Sau này khi làm sản phẩm về mẹ và bé, tã bỉm, dung dịch vệ sinh phụ nữ thì điều tương tự cũng lặp lại. Thế nhưng mình chân thành muốn tìm hiểu và khám phá với thái độ cầu thị thì những lời trêu đùa của mọi người sẽ được ghi nhận như một lời nhận xét đáng yêu, khiến mình thấy công việc có sự thú vị hơn.
Anh Dũng: Nếu mà để nói éo le thì không nhưng mình từng gặp khó khăn khi làm việc tại môi trường mới rồi. Bản thân là LGBTQ+ nên thời kỳ đầu mình hay có thói quen khép mình một chút để “thăm dò” tính cách của đồng nghiệp mới xem có họ thân thiện hay có phải là một “đồng minh” với LGBTQ+ hay không rồi sau đó mình mới thoải mái “bung lụa” được.
Agency là mảnh đất màu mỡ để LGBT thỏa sức sáng tạo. Vậy bạn đã ứng dụng những suy nghĩ, tính cách của mình vào công việc như thế nào?
Anh Hiếu: Mình thích sự khác biệt đi ngược lại số đông. Nếu bạn là client mà nghe 10 agency đi pitching với 10 cách giải bài toán như nhau thì bạn có ngán ngẩm không? Để định vị bản thân giữa 10 cách giải đó và làm client nhớ được mình thì phải khác biệt, sáng tạo. Khác biệt và sáng tạo ở đây là kim chỉ nam để bạn bước đi vững chãi và tiến thật xa.
Anh Quảng: Các bạn LGBTQ+ làm trong agency thường có tư duy sáng tạo rất tốt. Mình cảm thấy có thể tư duy dễ dàng ở cả hai phía là từ góc nhìn của đàn ông và tư duy của phụ nữ. Những lúc chạy các chiến dịch cho sản phẩm hướng đến nữ giới, mình có thể đặt bản thân vào vị trí của phụ nữ để thấu hiểu.
Anh Kiên: Mình là người làm gì cũng phải có cơ sở nên khi áp dụng thực tế, mình sẽ tìm càng nhiều thông tin càng tốt để làm chất liệu sáng tạo. Bên cạnh đó là mình phải biết lắng nghe, đặt câu hỏi và tổng kết vấn đề, đặc biệt là khai thác sự sáng tạo từ mọi người trong nhóm và từ đó phát triển ra ý tưởng của bản thân.
Anh Thư: Mình vận dụng 100% tính cách và suy nghĩ vào công việc. Bản thân LGBTQ+ có một độ nhạy cảm hơn các bạn dị tính, mình cũng vậy. Mà sự nhạy cảm này giúp mình nhìn nhận vấn đề trực quan, sâu sắc ngay cả trong công việc. Nhờ đó mà mình cũng dễ cảm thông với người khác và điều này giúp khách hàng có trải nghiệm hợp tác rất dễ chịu. Điều này đặc biệt quan trọng trong môi trường agency khi phải kết hợp với nhiều bộ phận, trao đổi nhiều với khách hàng.
Anh Dũng: Công việc của mình không thiên về Creative nhiều mà thiên về quản trị, quản lý dự án và giao tiếp nhiều hơn. Tuy nhiên, mình thấy dù agency có phải mảnh đất để LGBTQ+ sáng tạo hay không thì không hẳn. Vì cộng đồng nào cũng có người này người kia, mỗi người sở hữu khả năng và tiềm năng khác nhau mà không quá liên quan đến xu hướng tính dục của họ.
Agency - mảnh đất màu mỡ để LGBTQ+ phát huy sáng tạo
Bên cạnh cộng đồng LGBTQ+ làm việc tại agency là những “đồng minh” của cộng đồng luôn “kề vai sát cánh”. Đối với những người không thuộc cộng đồng LGBTQ+ thì những sắc màu của cộng đồng để lại cho họ rất nhiều ấn tượng, dù là với tư cách đồng nghiệp hay bạn bè.
Anh Nguyễn Hoàng Quân - Product Developer, chị Đinh Thùy Linh - Content Creator thuộc phòng Creative Campain & Content Solution và chị Trần Hiệp Nhất Huỳnh - nhân viên tư vấn quảng cáo, truyền thông đã chia sẻ về những kỉ niệm đáng nhớ khi làm việc cùng đồng nghiệp là LGBTQ+.
Bạn đã từng làm việc với đồng nghiệp thuộc cộng đồng LGBTQ+ hay chưa, trên quan điểm cá nhân, bạn có suy nghĩ gì về họ?
Anh Quân: Các bạn nhóm mình phần lớn đều là LGBTQ+ nên mọi người coi đó như một điểm đặc biệt của cả nhóm luôn (cười). Ấn tượng lớn nhất là mình thấy các bạn vô cùng nhiệt huyết, xử lý công việc gọn ghẽ, linh hoạt. Các bạn vốn có sự nhạy cảm hơn các bạn dị tính, nên sự nhạy cảm thể hiện ở cảm xúc và chuyển thành sự nhạy bén trong công việc. Tiếp theo là khả năng dung hòa giữa linh hoạt, nhạy bén, giỏi giao tiếp (nhất là giao tiếp với phái nữ), quyết đoán, dũng cảm và cực bản lĩnh. Khi đó mình cho rằng hiệu quả công việc sẽ như được tăng lên gấp đôi vậy.
Chị Linh: Mình làm việc nhiều với các bạn thuộc cộng đồng LGBTQ+, các bạn vừa là đồng nghiệp vừa là bạn của mình. Để mà miêu tả thì rất khó đánh giá cả một cộng đồng bằng một vài từ, nhất là khi ở đâu cũng có người này người kia. Nhưng tựu chung mình thấy các bạn ấy ngoài xu hướng tính dục đa dạng khác với người dị tính thì đều là những người rất giỏi, bản lĩnh. Nếu mà nói thân thiết hơn một chút có lẽ là sự "xéo sắc" nữa, nhưng đó là sự xéo xắt thể hiện tính quả quyết, dám nghĩ dám làm, biết đứng ra bảo vệ chính kiến của bản thân.
Chị Huỳnh: Các bạn LGBTQ+ có những người là đồng nghiệp, bạn bè và cả người thân của mình nữa. Các bạn ấy đều rất dễ thương, sống thật với con người của mình và rất tài năng, sáng tạo, ham học hỏi và siêu hài hước. Khi làm việc với các bạn ấy, mình không thấy có sự khác biệt với những người không thuộc cộng đồng LGBTQ+. Có chăng là họ tạo cho mình cảm giác có sự uyển chuyển, nhạy cảm, linh hoạt và cứng rắn hơn.
Bạn có kỉ niệm đáng nhớ nào khi làm việc cùng với LGBTQ+?
Anh Quân: Trước đó vì chưa có cơ hội làm việc nhiều với các anh chị nên mình cứ nghĩ bản thân sẽ khó gia nhập một nhóm có rất nhiều LGBTQ+ như vậy. Đến lúc biết các thành viên đều phần lớn là LGBTQ+ thì rất ngạc nhiên. Sự ngạc nhiên này hoàn toàn thay đổi suy nghĩ và quan điểm ban đầu về việc khó hòa đồng, khó nói chuyện, khó giao tiếp với người LGBTQ+ trước đó của mình. Nhất là càng làm việc mình còn càng thấy nể phục và liên tục được truyền năng lượng tích cực từ chính các anh chị ấy.
Chị Linh: Khi làm việc, mình không phân biệt ai thuộc cộng đồng nào. Nhưng kỉ niệm đáng nhớ có lẽ vẫn có. Lần đó mình có hợp tác với khách nữ người Nhật. Cô ấy khá đứng tuổi và không cởi mở lắm về LGBTQ+. Vì thế mà cô đã hiểu sai rồi có một số lời khiếm nhã liên quan đến việc come-out của LGBTQ+. Lúc ấy, là một người đồng minh và có tiếng nói, mình đã nói chuyện với cô để cô ấy dừng việc làm không lịch sự đó lại.
Ngoài ra chuyện mình hay gặp nhất chắc là các bạn LGBTQ+ gặp khó khăn trong việc thể hiện danh xưng với mọi người. Nhiều bạn muốn được gọi là anh hay chị khác với vẻ bề ngoài của mình. Nhưng nhiều người vẫn gọi các bạn ấy với danh xưng cũ. Lúc đó mình cũng lên tiếng để các bạn được tôn trọng danh xưng mới, được tôn trọng cái tôi của các bạn.
Mình rất mong ở một tương lai gần, việc hỏi danh xưng trước khi nói chuyện có thể được bình thường hoá, để danh xưng không còn là rào cản khiến bất cứ ai phải cảm thấy khó xử hay không được tôn trọng!
Chị Huỳnh: Với những kinh nghiệm mình đã trải qua thì thực sự là rất nhiều. Bởi làm việc với các bạn ấy lâu thành thân thuộc rồi nên để nhớ một kỷ niệm nổi bật có thể sẽ hơi khó. Mình có một người sếp thuộc cộng đồng LGBTQ+. Người anh này luôn để lại trong mình ấn tượng đó là hài hước, hoạt ngôn và cực kỳ dũng cảm. Ở anh ấy có sự thu hút khi giao tiếp, trong công việc và luôn có định hướng, đường đi nước bước rõ ràng trong công việc. Làm việc chung khá lâu nhưng mình vẫn nhớ khả năng truyền cảm hứng cho đồng nghiệp và nhân viên ở anh đã tạo cơ hội, hướng dẫn cho nhiều người, trong đó có mình, được phát triển như ngày hôm nay.
Hãy cứ “bung lụa” và chinh phục thế giới!
Trải nghiệm tại một môi trường làm việc của mỗi người là không giống nhau. Nhất là với một mảnh đất sở hữu nhiều sự đa dạng như agency, thì mỗi một cá nhân lại có nhận định không trùng lặp. Nét đồng nhất duy nhất có hay chăng chính là sự bất đồng của những sắc màu từ mỗi cá nhân, trong đó, cộng đồng LGBTQ+ có thể là những người gom thêm nhiều tông màu riêng biệt nhất.
Agency liệu có phải môi trường nhiều LGBTQ+ nhất không? Bạn có điều gì muốn nhắn nhủ cho các bạn LGBT nói chung và LGBT đang làm việc trong agency nói riêng không?
Anh Quảng: Theo quan điểm cá nhân thì mình thấy không phải nhiều mà là rất nhiều ấy chứ (cười). Mình hoàn toàn đồng ý với quan điểm này. Với mỗi một bạn LGBTQ+ thì cho dù làm ở môi trường nào đi chăng nữa, hãy cứ thể hiện đúng cá tính, màu sắc riêng của mình và tô điểm cho cuộc sống thật nhiều sắc màu nhé!
Anh Hiếu: Các bạn LGBTQ+ như mình được sống đúng cá tính khi làm tại agency thì đúng hơn. Vì không ai đánh giá, không ai xét nét bất kể bạn là ai tại môi trường này, miễn là bạn thấy thoải mái. Ở đâu cũng có những xu hướng tính dục đa dạng khác nhau, nó còn là bản dạng giới, thể hiện giới và cả ngàn yếu tố cộng lại để đánh giá rằng agency là môi trường nhiều LGBTQ+ nhất. Tuy nhiên mình có thể khẳng định LGBTQ+ làm tại agency đều rất có gu, thiên hướng nghệ thuật và đáng yêu lắm. Chúng mình không phải số đông nhưng số đông không có quyền áp đặt cách của họ lên chúng mình. Hãy cứ tự tin, cười nhiều lên, mãi đỉnh, mãi nổi bật nhé!
Anh Kiên: Tùy loại hình agency, nhưng với agency về truyền thông - marketing, sáng tạo thì có rất nhiều LGBTQ+. Các bạn hãy cứ “bung lụa” và chinh phục thế giới nhé (cười)!
Thực tế là các bạn LGBTQ+ luôn muốn được công nhận để sống hạnh phúc, tự tin hơn. Trong ngành MarCom, nhất là Creative, mình luôn thấy LGBTQ+ có ưu thế vượt trội, sự nhạy cảm và tư duy không phán xét. Hãy cứ hết mình và tự tin thể hiện bản thân. Tin mình đi, các bạn LGBTQ+ đáng yêu lắm, luôn thu hút mọi ánh nhìn và ngày càng được trân trọng trong bất kể môi trường làm việc nào ở Việt Nam.
Anh Thư: Bản thân mình chưa thấy một nghiên cứu thống kê nào về việc LGBTQ+ đầu quân cho ngành truyền thông - marketing hay làm tại agency là đông nhất. Nhưng kinh nghiệm cá nhân của mình có thể cam đoan rằng agency là một trong những nơi có nhiều gay nhất! Đố bạn tìm được agency nào mà không có gay đấy (cười). Mình muốn nhắn các bạn là hãy tin, hãy yêu, hãy đi và hãy biết khát vọng. Luôn học hỏi, mạnh dạn thể hiện bản thân và đóng góp giá trị tích cực cho xã hội.
Anh Dũng: Mình hơi phân vân vì khó đánh hết toàn diện lắm. Có thể nhìn nhận là “Agency là môi trường thoải mái để mọi người bộc lộ xu hướng tính dục của bản thân”. Còn ở showbiz, thời trang có thể còn có nhiều LGBTQ+ hơn tại agency. Trong khi mọi người đang có xu hướng bình thường hóa thì đừng nên đừng tách biệt với cộng đồng này hay cộng đồng kia ở bất kì môi trường nào.
Mình muốn nhắn nhủ là các bạn LGBTQ+ đừng để tính hướng của bản thân trở thành rào cản, ngăn mình tách biệt khỏi cộng đồng nhé!
Chị Linh: Mình thì thấy chưa hoàn toàn đúng. Đúng hơn thì nên nói agency giúp các bạn LGBTQ+ được thoải mái thể hiện cá tính, tài năng nhiều nhất mà không cần câu nệ gì cả. Một môi trường như agency rất chào đón sự đa dạng, những người có màu sắc cá nhân riêng, giúp các bạn không phải tranh đấu để được là chính mình, được “bung lụa”. Còn những môi trường khác như client thì có lẽ các bạn ấy đôi khi phải thỏa hiệp, giảm bớt màu sắc của bản thân để hòa đồng.
Chị Huỳnh: Ý kiến chủ quan thì mình đồng ý. Vốn làm ở agency rất cần sáng tạo, linh hoạt trong ý tưởng, điểm này lại cực hợp với các bạn LGBTQ+. Mình thấy agency có một chút nghệ thuật, một chút các con số tạo ra một khối tổng hòa đa dạng, dễ để các bạn LGBTQ+ phát triển và vùng vẫy. Mà cũng nhờ các bạn LGBTQ+ mà agency trở nên vui vẻ, sáng tạo, độc đáo và mới lạ hơn nhiều.
Tạm kết
Theo anh Quảng - Creative Website và Quản lý nhãn tại Admicro thì Việt Nam có nhiều chiến dịch, chương trình về cộng đồng LGBTQ+ và đóng góp vào việc giáo dục xã hội là những agency thực hiện các chiến dịch ý nghĩa này. Chính những nội dung trong các chiến dịch truyền thông - marketing trên các mạng xã hội đã giúp lan tỏa mạnh hơn để mọi người cùng cởi mở và thay đổi quan điểm so với thế hệ đi trước.
Agency với cộng đồng LGBTQ+ không chỉ là đồng minh tích cực bằng các chiến dịch truyền thông - marketing mà còn là mảnh đất ươm mầm mọi sắc màu cá tính và để mỗi hạt giống có thể tự do vươn mình đón nắng!